حمید حسین پور - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
عمران عالیشاه - استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور،
عبداله محمدی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
ابراهیم هزارجریبی - مربی، عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

این تحقیق به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی برای صفات زراعی، مورفوژیکی و فنولوژیکی 30 لاین سویا از گروه های رسیدگی متفاوت، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال 1388 به اجرا در آمد. 18 صفت مربوط به مراحل رشد رویشی و زایشی، عملکرد و اجزاء عملکرد، درصد روغن و پروتئین دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند . . صفات تعداد غلاف در بوته، روزتاگلدهی ، روز تا رسیدگی، تعداد شاخه دربوته و تعدادغلاف درشاخه اصلی (اجزای عملکرد ) همبستگی مثبت و معنی داری را با عملکرد دانه داشتند. صفات درصد پروتئین دانه و نسبت وزن پوسته به دانه همبستگی منفی و معنی داری را با عملکرد دانه در بوته داشتند. در مدل رگرسیون گام به گام 79 % تغییرات در عملکرد دانه توسط صفات روز تا گلدهی، تعداد دانه در بوته، تعداد شاخه در بوته، درصد پروتئین دانه و نسبت وزن پوسته به دانه و 21 % آن توسط سایر صفات مورد بررسی توجیه گردید. لذا از پنج صفات مزبور برای انجام تجزیه علیت استفاده شد. نتایج نشان داد که، بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر عملکرد دانه مربوط به روز تا گلدهی و کمترین آن مربوط به درصد پروتئین دانه بود.

سویا، تنوع ژنتیکی، همبستگی ساده، تجزیه علیت