سیروس قنبری - استادیار و عضو هیئت علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
جواد بذرافشان - استادیار و عضو هیئت علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
مهرشاد طولابی نژاد - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه سیستان و بلوچستان
میثم طولابی نژاد - دانشجوی دکترای آب و هواشناسی شهری، دانشگاه خوارزمی تهران

آشنایی با تصمیم کشاورزان در به کارگیری شیوه های حفاظت از منابع آب وخاک امری ضروری در توسعه روستایی و ابزار، و سیاستی برای دستیابی به اهداف حفاظتی از این منابع است که درنهایت سبب حفاظت منابع آب وخاک، سیاست های زیست محیطی و دستیابی به کشاورزی پایدار می شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر تصمیم کشاورزان درمورد استفاده از شیوه های حفاظت از منابع آب وخاک در مناطق دشتی انجام شده است. جامعه آماری شامل خانوارهای کشاورز دشت جایدر است (۱۰۳۱N=) که با استفاده از فرمول کوکران ۱۲۰ خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است و برای شناسایی عوامل موثر بر تصمیم گیری کشاورزان از آزمون های t تک نمونه ای، کای دو و مدل لجستیک استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بین متغیرهای مورد نظر با تصمیم کشاورزان در به کارگیری شیوه های حفاظت این منابع ارتباط معنا داری وجود دارد. متغیرهای نیروی کار خانواده، فاصله محل سکونت تا مزرعه، اندازه مزرعه و شیب به طور چشمگیری بر تصمیم کشاورز در این زمینه تاثیرگذارتر بوده اند. به جز متغیر فاصله از مزرعه (اثر منفی و معنادار) اثر سایر متغیرها مثبت و تعیین کننده بوده است. همچنین نتایج نشان می دهد عوامل اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی نقش بیشتری در تصمیم کشاورزان در اتخاذ شیوه های مناسب برای حفاظت از آب وخاک داشته اند؛ بنابراین، می توان گفت بهترین راه حفاظت از منابع، توجه به نیازهای زیست محیطی محلی و عوامل اجتماعی و اقتصادی کشاورزان است که در کاهش تخریب محیط زیست و افزایش تولید محصولات کشاورزی موثر است.

توسعه روستایی, دشت جایدر, فرسایش خاک, کشاورزی پایدار, مدل لجستیک