هدا بلوکی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی عمران دانشگاه یاسوج
مهدی فاضلی - استادیار گروه مهندسی عمران دانشگاه یاسوج
مهدی شریف زاده - استادیار گروه ریاضی دانشگاه یاسوج

تغییر اقلیم و گرمایش جهانی به عنوان مهم ترین معضل زیست محیطی در حال وقوع است. بررسی روند متغیرهای هواشناسی با هدف آشکارسازی تغییر اقلیم در هر منطقه ضروری است. در این پژوهش، روند متغیرهای مربوط به دما (کمینه، کمینه مطلق، بیشینه، بیشینه مطلق و میانگین) و بارش (بارش کل، فراوانی روزهای همراه با بارش و بیشینه بارش روزانه) در مقیاس زمانی سالانه مورد بررسی قرار گرفت. بررسی روند با استفاده از آزمون های ناپارامتری من-کندال و شیب سن در ۱۵ ایستگاه همدید استان های هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان که در بازه زمانی ۲۰۱۹-۱۹۸۷ دارای آمار کامل بودند، انجام شد. سپس نقشه های پهنه بندی روند تغییرات متغیرهای اقلیمی در نرم افزار Arc GIS تهیه شد. نتایج نشان داد ۳ متغیر دمایی شامل: کمینه، بیشینه و میانگین دما در بیش تر مساحت منطقه، روند افزایشی معنی دار داشته اند. فراوانی وقوع روند افزایشی معنی دار مربوط به متغیرهای دما برای هر ایستگاه نشان داد که ایستگاه های بندرعباس، جزیره کیش، زاهدان، زابل و ایرانشهر از ۵ روند دمایی مورد بررسی، در ۴ مورد روند افزایشی معنی دار داشته اند. بارش کل در منطقه بدون روند معنی دار، بیشینه بارش ۲۴ ساعته تنها در ایستگاه بوشهر-ساحلی روند افزایشی معنی دار و فراوانی روزهای همراه با بارش در بوشهر-ساحلی روند کاهشی معنی دار داشته است. نتایج حاصل از آزمون شیب سن نشان داد که در طول ۳۳ سال بیش ترین میزان تغییر متغیرهای دمایی، مربوط به کمینه مطلق، به میزان ۵۹/۳ درجه سانتی گراد و در جزیره کیش بوده است. بیشینه بارش در بوشهر-ساحلی ۵/۱۶ میلی متر افزایش و فراوانی روزهای همراه با بارش ۱۱ روز کاهش داشته است.

تغییر اقلیم, گرمایش جهانی, استان های ساحلی جنوب ایران, من-کندال, شیب سن