روزبه زرین کوب - استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران
یاسر ملک زاده - دانشجوی دکتری تاریخ ایران باستان دانشگاه تهران

پیش از آغاز شاهنشاهی هخامنشی، مهاجرنشینان یونانی غرب آسیای صغیر با فرهنگ ساکنان آسیای صغیر آشنا بودند و برخی از سنت های مردمان آسیای پیشین را اخذ کردند. با حضور مهاجرنشینان مادی و هخامنشی در آسیای صغیر، روابط بین یونانیان آسیای صغیر و مردمان آسیایی گسترش بیشتری یافت. از موضوعاتی که در این عرصه محل تبادلات فرهنگی بود نحوه ثبت تاریخ بود. تاریخ نگاری یونانی، با وجود اینکه یک سنت تاریخ نگاری مستقل در دوره هخامنشی است، ارتباط نزدیکی با سنت های ایرانی و شرقی دارد. عناصر ایرانی در آسیای صغیر در سطوح بالای حکومتی حضور داشتند و آداب و سنت های خود را در این مناطق توسعه دادند. نفوذ و تاثیر فرهنگ هخامنشی بر سنت های محلی آسیای صغیر در سنت تاریخ نگاری این جوامع اثرگذار بود. این پژوهش ابتدا سعی دارد تا عناصر ایرانی حاضر در آسیای صغیر را بازشناسی کند و با شناسایی عناصر سنت شفاهی ایرانی در قالب کتیبه ها و مقایسه آن با عناصر یونانی تاریخ نگاری آسیای صغیر، تاثیر برخورد این دو سنت و تبادلات فرهنگی به­وجودآمده در اثر این برخورد را در تحول تاریخ نگاری یونانیان آسیای صغیر نشان دهد، و در ادامه تکوین تاریخ نگاری در شبه جزیره یونان را، که به ادعای نگارندگان محصول تطور تاریخ نگاری آسیای صغیر در دوران پیش از سده ششم ق.م است، تحلیل و تبیین کند.

تاریخ نگاری, تاریخ نگاری یونانی, تاریخ نگاری آسیایی, سنت شفاهی ایرانی, آسیای صغیر, یونان