حسین بادامچی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران

اشارات زیادی به آموزش حرفه در متون بین­النهرینی وجود ندارد، زیرا شیوه رایج آموزش انتقال حرفه از پدر به پسر بوده است. با این حال، ۳۵ سند قرارداد کارآموزی از دوره بابلی جدید در دست است که پنجره­ای کم نظیر به دنیای آموزش حرفه­ای و جنبه­های حقوقی و اقتصادی آن باز می­کند. مقاله حاضر، ضمن حرف­نویسی و ترجمه ۳ قرارداد کارآموزی از دوره هخامنشی، به بررسی جنبه­های شکلی و ماهوی این اسناد می­پردازد. از دید شکلی اجزای ضروری و اختیاری این قراردادها مطالعه می­شود و از دید ماهوی موضوع و شرایط ضمن عقد و جنبه­های اقتصادی مورد بررسی قرار می­گیرد. در مواردی افراد ثروتمند برای بالا بردن ارزش کار بردگان خود اقدام به آموزش ایشان می­کردند و افراد عادی هم می توانستند برای تامین آینده­ای بهتر به آموزش حرفه­ای فرزندان خود اقدام کنند. این قراردادها نقش کار شهروندان عادی و تخصص حرفه­ای در اقتصاد بابل عصر هخامنشی را نشان می­دهند که بر مبنای نظام طبقاتی نبوده است.

عصر هخامنشی, بین النهرین, بابل, قرارداد, کارآموزی