مریم قیاسی
علیرضا خسروی
مینو سلطانی
محمد بینایی
عیسی شریف پور
حسینعلی ابراهیم زاده موسوی
علیرضا باهنر

جنس ساپرولگنیا یکی از مهمترین قارچهای آبزی بیماریزا در ماهیان پرورشی و وحشی است. در این مطالعه از تخمهای ماهیان قزل آلای رنگین کمان و آزاد دریای خزر آلوده به قارچ در مرکز بازسازی ذخائر آزاد ماهیان (شهید باهنر کلاردشت) نمونه برداری گردید. پس از کشت و خالص سازی،۱۶ جدایه ساپرولگنیا (۸ نمونه از تخم ماهی قزل آلای رنگین کمان که بصورت R۲ تا R۹ و ۸ نمونه از تخم ماهی آزاد دریای خزر که بصورت S۲ تا S۹ کد گذاری شدند) بدست آمد. در آزمایشات مولکولی جهت مقایسه نمونه های ساپرولگنیاهای اخذ شده از دو نمونه DNA تاییدشده شامل ساپرولگنیا پارازیتیکا (Saprolegnia parasitica) (ACTT # ۲۰۰۰۴۸) با کد R۱ و ساپرولگنیا دیکلینا Saprolegnia diclina)( ACTT # ۴۲۰۶) ( با کد S۱ در آزمایشات RAPD – PCR استفاده گردید. براساس ضریب تشابه بدست آمده، نمونه ها به سه گروه تقسیم شدند و ضریب شباهت در بین اعضاء هر گروه بیش از ۹۰% بود. بر اساس ضریب شباهت، نمونه های هم گروه نمونه رفرانس،گونه مشابه در نظر گرفته شد. بطوریکه اعضا گروه ۱ ساپرولگنیا پارازیتیکا، اعضا گروه ۳ ساپرولگنیا دیکلینا و اعضا گروه ۲ شناسایی نگردید. تمام نمونه ها در دمای ۱۲ درجه سانتیگراد رشد داشتند لیکن در دمای ۱۸ درجه رشدشان بسیار کندی بود. همچنین در بین نمونه ها اختلاف سرعت رشد نیز وجود داشت که کمترین سرعت رشد مربوط به S۸ و R۲ بود. در ارزیابی میکروسکوپیک ۷۸% از نمونه های ساپرولگنیای تخم ماهی قزل آلا و ۵/۵۵% ساپرولگنیای تخم ماهی آزاد قابلیت تولید گامه متوالی داشتند. از سوی دیگر پدیده تولید نسلهای متوالی زئواسپور ثانویه در تمام اعضا گروه ۱ مشاهده شد. لیکن این پدیده در دو گروه دیگر مشاهده نگردید. این مطالعه نشان میدهد که بهترین روش شناسایی برای گونه های ساپرولگنیا روشهای مولکولی است و باید به عنوان یک روش مکمل تایید کننده در کنار سایر روشهای شناسایی مبتنی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی این گروه از قارچها مورد استفاده قرار گیرد.

Saprolegnia, Physiological aspects, Molecular identification, Rainbow trout. Caspian, قارچ های بیماریزا, آزاد ماهیان, بیماریهای آبزیان