بررسی تجمع زیستی جیوه کل در بافت های عضله سفید، عضله قرمز و کبد ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) دریاچه سد قشلاق سنندج

مطالعه ی کیفیت آب در سد قشلاق سنندج حاکی از غلظت بیش از حد مجاز جیوه در این منبع آبی بوده و از آنجائی که این سد مهمترین منبع شیلاتی شهر سنندج است، احتمال آلوده بودن ماهی کپور معمولی به عنوان پر مصرف ترین ماهی منطقه به فلز جیوه مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه برای اولین بار تجمع زیستی جیوه در بافت عضله قرمز بررسی و با جیوه موجود در عضله سفید و کبد ماهی مورد مقایسه قرار گرفت. تعداد ۲۴ نمونه ماهی کپور معمولی در طول ماه های تیر تا آذر سال ۱۳۸۸، از دریاچه سد قشلاق سنندج صید گردید و غلظت جیوه کل تجمع یافته در بافت های عضله سفید، عضله قرمز و کبد توسط دستگاه اندازه گیری شد. دامنه ی مقادیر جیوه تجمع یافته در بافت های عضله سفید، عضله قرمز و کبد بترتیب بین (۴۵۸-۱۲۳)، (۴۵۵-۱۱۵) و (۳۰۳- ۱۰۷) برحسب نانوگرم در گرم وزن خشک بود. مقایسه غلظت جیوه کل تجمع یافته در بافت های مذکور نشان دهنده وجود اختلاف معنی داری بین این سه بافت بود. مقایسه تغییرات میانگین های ماهانه جیوه تجمع یافته تنها در بافت کبد دارای اختلاف معنی دار بود. وزن ماهی های صید شده در این تحقیق بین ۱/۳۳۰ تا ۷۵۳ گرم متغیر بود. غلظت جیوه تجمع یافته در بافت های عضله سفید و قرمز ماهیانی که وزن آنها بیشتر از ۵۰۰ گرم بود، بالاتر از استاندارد EPA بود. بنابراین انجام مطالعات تکمیلی برای بررسی تاثیرات احتمالی مصرف این ماهی بر سلامت انسان ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

Heavy metal , Pollution , Common carp , فلزات سنگین , آلودگی , ماهی کپور معمولی