سید محمود قاسمپوری - گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس
منصور علی آبادیان - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد
بهرام کیابی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

در سال­ های اخیر، هیبرید­های زیادی از جنس چک­چک ­ها از زیرگونه­ های قدیمی و در پراکنش ­های جغرافیایی معرفی شده است. یکی از فرم ­های این پرنده با اطلاعات کم در ایران vittata می­ باشد. در برخی اوقات، فنوتیپ vittataدر چک­چک به عنوان زیرگونه­ ای از چک­چک ابلقOenanthe pleschanka (Lepechin, ۱۷۷۰) در نظر گرفته شده است. بنا به دلایلی جایگاه Oenanthe pleschanka vittata نامشخص باقی مانده است. از بهار ۱۳۸۸ این فنوتیپ کمیاب بین ماه ­های فروردین تا مرداد به دفعات از قسمت­ های شمال رشته کوه ­های البرز، قوچان، دزفول و ارسنجان مشاهده شد. هم چنین این پیش ­فرض که فرم vittata می ­تواند به­ عنوان یک آرایه حد­ واسط حاصل هیبریداسیون بینO.pleschanka  و O.hispanica باشد بررسی شد. اما به اندازه کافی جالب است که دامنه پراکنش جغرافیایی vittata بین مناطق هیبریدزائی جفت گونه­های مذکور دیده نشد. داده ­های مطالعه حاضر بر اساس ۳۷ صفت ریخت­ سنجی از جدایی vittata از pleshanka پشتیبانی نمی­ کند. تحلیل تشخیصی و آنالیز CDF در صفات مذکور قادر به جداسازی vittata از چک­چک ابلق نمی ­باشد. احتمالا مطالعات مولکولی وضوح بهتری از وضعیت سیستماتیک این آرایه به دست می ­دهد. اطلاعات تکمیلی راجع به آشیانه سازی، آوازخوانی، رفتارهای تولید مثلی مورد نیاز می باشد.

فرم ویتاتا, چک چک ابلق, هیبریدزایی, ایران