ساحل پاکزاد توچایی - دانشگاه زابل, پژوهشکده تالاب بین المللی هامون, ایران
علیرضا صفاهیه - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر, دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی, ایران
محمدتقی رونق - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر, دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی, ایران
بیتا ارچنگی - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر, دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی, ایران
محمدعلی حمزه - موسسه ملی اقیانوس شناسی, مرکز آب های دور دریای عمان و اقیانوس هند, ایران

این تحقیق  در سال ۱۳۸۹ به منظور بررسی تاثیر پدیده مونسون بر تغییرات غلظت فلزات سنگین Cd، Cu،Ni،PbوZn در پوسته دوکفه ای Saccostrea cucullata در سواحل جزر و مدی چابهار (در امتداد گواتر تا پزم) صورت گرفت. برای انجام کار ایستگاه ­های گواتر، بریس، رمین، چابهار، تیس و پزم انتخاب شدند. نمونه برداری از دوکفه ­ای مورد مطالعه در هر یک از ایستگاه­ های تعیین شده در فصل های پیش از مونسون، مونسون و پس از مونسون (به ترتیب اردیبهشت، مرداد و آبان) در هنگام جزر انجام شد. غلظت عناصر بعد از آماده­ سازی نمونه­ ها، با روش جذب اتمی اندازه­­ گیری گردید. متوسط غلظت فلز  Cd در فصول پیش از مونسون، مونسون و پس از مونسون به ترتیب ۰/۴۱، ۱/۳۶ و ۱/۹۰، فلز  Cu به ترتیب ۱/۵۶، ۱/۰۵۸ و ۰/۴۶ ، Ni  ۲/۴۹، ۱۱/۵۵ و ۱۰/۴۸، Pb  ۰/۴۷، ۰/۹۰ و ۱/۰۲ و Zn به ترتیب ۷/۵۶، ۶/۸۶ و ۴/۴۷ میکروگرم بر گرم گزارش شد. عامل افزایش دهنده غلظت Cd از فصل پیش از مونسون به پس از مونسون را می توان جریانات فراجوشش و افزایش تولیدات پلانکتونی  باشد، که ممکن است حاوی این فلز باشند. درنتیجه پس از دریافت آن ها توسط دوکفه ­ای، غلظت این فلز در پوسته افزایش یابد. افزایش غلظت فلزات Ni و Pb از پیش از مونسون به پس از مونسون نیز می تواند ناشی از تغییر غلظت این فلز در محیط اطراف دوکفه ای احتمالا به دلیل پدیده مونسون است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که پدیده مونسون می تواند بر تغییر غلظت فلزات سنگین در پوسته S. cucullata سواحل چابهار موثر باشد.

مونسون, فلزات سنگین, دوکفه ای saccostrea cucullata, سواحل جزر و مدی چابهار