محسن جهانمیری - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک و هوافضا، دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران
سیدمحسن محسنی نسب - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی مکانیک و هوافضا، دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران

در سالیان گذشته تلاش جهت کم کردن اثر گردابه های نوک بال و کاهش پسای وارد به هواپیما، نظر بسیاری از دانشمندان جهان را به خود جلب کرده است. یکی از فعالیت های مهم صورت گرفته در این راستا، نصب بالک در نوک بال می باشد. امروزه هدف بسیاری از تحقیق ها رسیدن به بهترین حالت نصب بالک در شرایط زوایای حمله ی متفاوت  پرواز می باشد. در فازهای گوناگون پرواز شرایطی همچون سرعت وسیله ی پرنده و یا زاویه ی حمله تغییر می کند. در این تحقیق بالک با دو زاویه ی ۳۰ و ۶۰ درجه به مدل نیم بال هواپیمای P۳F نصب شده و اثرات آن در کاهش نیروی پسا، نسبت به حالت بدون بالک مورد ارزیابی قرار گرفته است. انجام آزمایشات در سه سرعت ۱۵ ، ۲۰ و ۲۵ متر بر ثانیه و در سه زاویه ی حمله ی۰ ، ۳ و ۷درجه، در تونل باد دانشگاه صنعتی شیراز صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمایش ها، اثرات تغییر زاویه ی نصب بالک در میزان نیروی پسای وارد بر هواپیما را نشان می دهد. همچنین نشان داده می شود که با تغییر شرایط پرواز، جهت رسیدن به یک وضعیت مطلوب، نیاز به تغییر زاویه ی نصب بالک داریم. بر اساس نتایج حاصل، بالک با زاویه ی نصب ۶۰ درجه، نیروی پسا را حدود ۸ درصد کاهش می دهد. همچنین بالک با زاویه ی نصب ۳۰ درجه نیروی پسا را تا ۴ درصد کاهش می دهد.

کاهش پسا, گردابه های نوک بال, بالک, زاویه ی نصب متغیر, زوایای حمله