محمدرضا بختیاری - مقطع کارشناسی ارشددانشگاه پیام نور – مرکز ساوه

گرچه امام خمینی(ره) اصطلاح سرمایه اجتماعی را هیچگاه بکار نبرده اند، ولی مفهوم، مولفهها و شاخصهای آن را در کلام و عمل و در عرصه های مختلف روابط افراد، نهادها و دولتهای اسلامی مستمرا به کار برده و به عنوان یک رهبر مذهبی و مردمی، با بینش عمیق و شناخت دقیق مسائل انسانی و اجتماعی و سیاسی، توانستند بر مبنای آموزههای دین مبین اسلام از مولفه هایی همچون مشارکت، اعتماد، همیاری، استقامت، وحدت و همگرایی بیشترین بهره را بگیرند.• هدف : این تحقیق مولفه های سرمایه های اجتماعی در اندیشه امام خمینی(ره) را با توجه به تصویر ذهنی جمعی از فعالان فرهنگی بررسی میکند.• روش : با بهره گیری از رویکرد استعارهای زالتمن(زیمت)، نقشه ذهنی افراد نمونه آماری استخراج شد. لذا با ۱۰ نفر از فعالانی که نسبت به این موضوع سابقه فعالیت زیادی داشتند، مصاحبه نیمه ساختار یافته مطابق با مراحل تکنیک زیمت انجام گردید.• یافته ها: نقشه جامع تداعیات ذهنی به مولفه ها و جداول مربوط به ابعاد نظریه زنجیر- هدف نتایج حاکی از آن است که که " مشارکت" ، " اتحاد" ، " عمل به تکلیف" ، " همدلی" ، " خدا باوری " و "خ اعتماداجتماعی" ، مهمترین مولفه های سرمایه اجتماعی در بیانات امام خمینی(ره) بود که در این مقاله بدان پرداخته شده است . نتایج این پژوهش نشان داد که حضرت امام(ره) همواره مردم و مسوولان را به خدمت به خلق و توجه به دستورات الهی و سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) سفارش و بر ضرورت افزایش اعتماد و انسجام در پرتو عمل به قوانین تاکید نموده بود.

سرمایه های اجتماعی، امام خمینی، زالتمن، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اتحاد، وحدت،خداباوری، استقامت