معصومه ترک - کارشناس ارشد کتابداری، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، باغ گیاهشناسی، نوشهر

گسترش فزاینده فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی به ویژه شبکه های جهانی ارتباطی زندگی بشر را تحت الشعاع قرار داده و در بسیاری موارد سبب آسیب های اجتماعی جبران ناپذیر شده است. موثرترین راه برای کاهش این آسیب های نوپدید ناشی از رسانه ها، ارتقای سطح سواد رسانهای است. گسترش و نفوذ فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در تمامی ابعاد زندگی آدمی و در پی آن پدیدار شدن فضای سایبر، بیگمان تغییراتی در فرهنگ، هویت و مناسبات فردی، میان فردی و به طورکلی ساختار اجتماعی جوامع ایجاد کرده است. به دنبال توسعه فناوریهای ارتباطی، کشورها به تدریج متوجه نقش مافوق تصور تبلیغات در جهت دادن به افکار افراد در برابر مناسبات جهانی شدند. در همین خصوص به طور ویژه از تبلیغات خصمانه برای تحریک به مخاصمه مسلحانه بهمراتب استفاده شده است. بر اساس عملکرد رسانه های الکترونیک، مجازی و دیجیتال، فرد را با انبوهی از اخبار، آگهی ها، تصاویر و ... روبهرو میسازد که کارگزاران جنگ نرم را قادر می سازد برای تغییر باورها و ارزشها از این طریق جوامع را مورد هدف قرار دهند. در این میان سواد رسانهای از مهمترین مولفه هایی است که نوعی درک مبتنی بر مهارت تفکر جهت تجزیه و تحلیل انبوه پیامهای دریافتی است. در این پژوهش سعی بر آن است نقش سواد رسانه ای در مقابله با جنگ روانی و جایگاه تبلیغات خصمانه مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. این پژوهش بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی است. چگونگی گردآوری اطلاعات در این پژوهش بهروش اسنادی (کتابخانه ای) است که بر اساس آن کلیه منابع و شواهد مورد مطالعه و فیش برداری قرار گرفته است.

رسانه، فناوری، سواد رسانه، جنگ روانی، تبلیغات خصمانه (پروگاندا).