گلوتاتیون و سلنیوم، نقش آفرینان درصحنه ی فعالیت طوفانهای افسار گسیخته ی سیتوکینی در بیماری کووید ۱۹

بیماری کووید ۱۹ دارای نقشی کلیدی در ایجاد سندرم حاد تنفسی و طوفان های سیتوکینی است. در واقع هنگامی که ویروس SARS-COV-۲ وارد سلول بدن میزبان می شود منجر به سرکوب سیستم ایمنی و ایجاد خلل در تولید سیتوکین هایی مانندIFN-I ها می شود که این امر موجب تولید افزایش یافته سیتوکین ها توسط سلول های سیستم ایمنی شده، به طوریکه مجدد آن ها توسط این ویروس سرکوب میشوند تا با ادامه این چرخه، التهاب و طوفان های سیتوکینی ایجاد گردد. تولید سیتوکین ها و اتصال آن ها به گیرنده شان در سلول باعث فعال سازی مسیر های سیگنالینگ و فعالیت فاکتور رونویسی Nf-kb در هسته شده که باعث القای رونویسی ژن ها شده و محصولات پروتئینی از جمله سیتوکین ها را تولید می کند. این چرخه معیوب به صورت پیوسته ادامه می یابد تا سلولهای آلوده به ویروس در ریه ها به شدت آسیب دیده و فرد دچار سندرم دیسترس تنفسی میشود. در موارد حاد، عدم اکسیژن رسانی خوب و مناسب به بافت و اندام های مختلف بدن مانند قلب ومغز می تواند باعث سکته های قلبی و مغزی و در نهایت مرگ شود. در مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ با سطوح باال از گلوتاتیون به خصوص آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز۱، کاهش التهابات سیستمیک ناشی از طوفان های سیتوکینی مشاهده می شود. مطالعه حاضر ، یک مقاله مروری است که با استفاده از کلید واژه های Glutathion,COVID-۱۹,Cytokine Storm,SARS-COV-۲,Selenium در پایگاه های اطلاعاتی Google scholar, Springer, Pub Med انجام شده است. از میان حدودا ۱۰۰۰ مقاله که با استفاده از کلید واژه های Glutathion,COVID-۱۹,Cytokine Storm,SARS-COV-۲,Selenium جستجو شد، آن دسته از مقالات به این مطالعه ورود داشتند که مشخصا به بررسی تاثیرات گلوتاتیون و سلنیوم در بیماری کووید ۱۹ پرداختند. گلوتاتیون به خصوص گلوتاتیون پراکسیداز ۱ و هم چنین سلنیوم می توانند نقش کلیدی در کاهش پاسخ های التهابی ناشی از طوفان های سیتوکینی در کووید ۱۹ ایفا کنند. بنابراین پیشنهاد می شود که در مطالعات بعدی با شفاف سازی هر چه بیشتر نقش گلوتاتیون و سلنیوم در طوفان های سیتوکینی به خصوص در بیماری کووید ۱۹، بتوان مسیرهای مولکولی دقیق تری را عنوان نمود.

Keywords:

کووید ۱۹ , SARS-COV-۲ , طوفان سیتوکینی , گلوتاتیون , سلنیوم.