پریسا کاظمی مبین - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیوشیمی دانشگاه پیام نور واحد مرکز همدان
شهریار سعیدیان - استاد یار گروه بیولوژی دانشگاه پیام نور تهران، ایران
زهرا بقایی فر - استاد یار گروه بیولوژی دانشگاه پیام نور واحد تهران، ایران
نبی خلیلی اقدم - استادیار گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران، ایران

هدف: دادن اطلاعاتی برای شناسایی عوامل و علل نازایی در مردان که این اطلاعات برای ارتقاء بهداشت باروری و نیز کسب راه حل مناسب و برنامه ریزی دقیق اقتصادی و تجهیزات پزشکی درمانی مناسب زوج های دارای مشکل ناباروری موثر می باشد.روش بررسی: جستجو درمنابع اطلاعاتی الکترونیکی که مطالعات منتشر شده از سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۷ وارد مطالعه شدند و از مجموع ۳۰ مقاله ی علمی- پژوهشی بدست آمده در داخل کشور که ۱۲ مقاله ی آن قابلیت انجام متاآنالیز را داشتند.یافته ها: مرور مقالات نشان داد که پر تکرار ترین علل مطرح شده درمقالات گونه های واکنشی اکسیژن در ایجاد بخش عمده ای از نابارری های مردان نقش دارد که باعث اختلالاتی در پارامتر اسپرم می شود که علت آن واریکو سل ، تغذیه ی نامناسب ، مصرف سیگار می باشد که با تولید بیش از حد گونه های واکنشی اکسیژن یا کاهش توانایی سیستم آنتی اکسیدانی دستگاه تناسلی واسپرم می شود.نتیجه گیری: بسیاری از اختلالات اسپرمی بااستفاده ازموادی نظیر اسکوربات ، روی، بره موم که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند قابل کنترل است وبا افزایش پارامترهای غلظت اسپرم ، مورفولوژی طبیعی اسپرم ، تحرک اسپرم همراه می باشند.

واریکوسل ، اسکوربات ،اسپرم، مالون دی آلدئید