صغری محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی فناوری اسانس، دانشگاه گنبدکاووس
اکرم طالقانی - استادیار شیمی آلی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبدکاووس
رضا اکبری - استادیار شیمی آلی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبدکاووس
مجید مکبر اصفهانی - استادیار شیمی تجزیه، دانشکده علوم پایه، دانشگاه گنبدکاووس

گونه های تنگرس دارای کاربردهای مختلف ضدانعقادی، ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی در زمینه های پزشکی و غذایی هستند. با توجه به اهمیت گونه های این جنس، در این مطالعه ترکیبات موثره گونه Rhamnus pallasii مورد بررسی قرار گرفت. اندامهای مختلف میوه، پوست، برگ و ریشه به روش خیساندن عصاره گیری شد و با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی(( GC/MS مورد آنالیز قرار گرفت و ۶۸ ترکیب شیمیایی شناسایی شد که ترکیبات اصلی موجود در عصاره ها شامل ترپنها، اسیدهای چرب و مشتقات آنها، ترکیبات فنولی، استرولها، هیدروکربن های حلقوی و راست زنجیر و ترکیبات متفرقه میباشد. از میان ترکیبات شیمیایی شناسایی شده، اسید اولئیک با ۴۷/۹۳۴) %)، استیگماستا ۳و-۵ دی ان (%۹/۷۶۴) و آلفاتوکوفرول (%۷/۶۰۲)، در عصاره میوه، آلفاتوکوفرول با( (%۴۹/۲۸۲، هنتری آکونتان با( (%۸/۹۳۴، کلیوناسترول با( ( %۷/۵۶۱ در عصاره برگ، کلیوناسترول با((%۱۲/۹۹۰، آلفاتوکوفرول (%۱۱/۸۹۷) و تریدکان((%۶/۴۳۹، در عصاره پوست و آلفاتوکوفرول با((%۱۰/۰۸۴، -۱۷پنتاتریاکونتن((%۸/۶۲۱ و اروکامید((%۷/۴۱۸، در عصاره ریشه دارای بیشترین درصد مواد تشکیل دهنده گیاه تنگرس بودند. تمام اندامهای گیاه دارای آلفاتوکوفرول به مقدار قابل توجه می باشند، که درعصاره برگ از همه بیشتر می باشد.

کروماتوگرافی گاز، عصاره اتر دوپترولی، تنگرس