مهسا پورعطاکش - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، تهران، ایران
فاطمه ایمانی - دانشجوی دکترای جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، ایران
مریم پناهی - کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران
مهران چگینی نژاد - گروه برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران

طی دهه های اخیر به تدریج محلات نابسامان و سکونتگاه های غیررسمی، به طور عمده در حاشیه شهرهای بزرگ کشور، خارجاز برنامه رسمی توسعه شهری و به صورت خودرو شکل گرفته و گسترش یافته است. این پدیده در مطالعات شهری به عنوانیکی از آسیب های شهری مطرح می باشد. در فرایند آسیب شناسی شهری یکی از مراحل بسیار مهم، شناخت دقیق و همهجانبه از آسیب می باشد. در دهه های اخیر با افزایش جمعیت و تغییر نسل ها و فرهنگ های مختلف در کلانشهرها و تغییرشیوه زندگی، امنیت به چالش بسیار مهم تبدیل شده است. امنیت با رضایت مندی، آسایش شهروندان و مطلوبیت زندگی درقالب توسعه پایدار انسانی و شاخصی برای کیفیت زندگی ارتباط پیدا می کند. امروزه افزایش جمعیت شهرها و روستاهای واقعدر پهنه حریم، تداوم سوداگری زمین، افزایش تخریب و دست اندازی به دره های طبیعی، رشد بی رویه سکونت گاه های خرددر اطراف کلانشهرها و محدوده حریم و عدم مدیریت یکپارچه در ساماندهی سکونتگاه های اطراف کلان شهرها جز مهم ترینآسیب های پیش روی حریم کلان شهر تهران هستند. که منجر به ایجاد محلات اسکان غیررسمی و حاشیه نشینی در اینمحورها می باشد. برهمین اساس هدف اصلی پژوهش ضرورت آسیب شناسی کالبدی- فضایی در حاشیه شهرها (مورد تاکید:سکونتگاه های غیررسمی) می باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی می باشد. یکی از بزرگترین مسائلاجتماعی که جوامع امروزی به آن مبتلا می باشند ضعف بنیاد خانواده است. از آنجایی که مشکلات خانواده ها به صورتناهنجاری های اجتماعی بروز می کند خانواده و سلامت آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردارمی باشد. در نتیجه تامین مسکناز اساسی ترین نیازهای جوامع انسانی است اما در بیشتر موارد نوع مسکن از علائم کلیدی برای مقابله با حاشیه نشینی و اسکانغیررسمی محسوب می گردد، بطوری که رشد سکونتگاه های غیر رسمی در درون یا مجاور و اطراف شهرها، بویژه کلانشهرها وشهرهای بزرگ و متوسط به یکی از مسایل جدی اجتماعی کشور تبدیل شده است. که با قوی شدن اقتصادی این ساکنین رویپای خود خواهند ایستاد.

مدیریت حریم، حاشیه شهرها، آسیب فرهنگی و اجتماعی، سکونتگاه های غیررسمی