سمانه جعفری - دپارتمان مهندسی، رشته معماری، دانشکده ی فنی پسران مرودشت- دانشگاه فنی و حرفه ای استان فارس- ایران
روجا خسروی - کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه شیراز

وندالیسم به عنوان پدیده اجتماعی میتواند اثرات منفی مالی، روانی و اجتماعی زیادی را بر جامعه تحمیل نماید. همچنین میتواند سبب کاهش کیفیت محیطی در فضاهای عمومی گردد.بر این اساس در مقاله حاضر به بررسی عوامل اثربخش بر روی حفظ آثار باستانی در مقابل پدیده وندالیسم در تخت جم شید پرداخته شد. با توجه به مولفه های زمینه ای، موقعیت مکانی و محیطی ا ستخراج شده از ادبیات نظری، پرسشنامه تدوین گردید. حجم نمونه با توجه به حجم جامعه براساس فرمول کوکران ۳۸۴ نفر برآورد شد. پر س شنامه ها به روش تصادفی ساده توزیع و داده های بد ست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل گردید. به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آن برای تمامی مولفه های مورد بررسی بیشتر از ۰,۷ برآورد گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون لاندا و گاما، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره انجام شد. نتایج حاکی از این است که بین متغیرهای مستقل با متغیر وابسته (وندالیسم) رابطه معنادار وجود دارد. به منظور تعیین مهمترین مولفه تاثیرگذار بر کاهش وندالیسم از رگر سیون چند متغیره ا ستفاده نمودیم نتایج نشان داد که مولفه ی زمینه ای با میزان بتای ۰,۳۴۵ بیشترین تاثیر را بر پدیده ی وندالیسم دارد. شایان ذکر ا ست که بیشترین آثار تخریبی بر روی بناهای تخت جمشید خارج از اشکال نامفهوم می باشد، براین اساس میتوان نتیجه گرفت که به احتمال قریب به یقین افرادی که باعث تخریب شده اند افرادی باسواد بودند از سوی دیگر می توان به نوشته های انگلیسی اشاره کرد که نشان میدهد افراد باسواد موجب تخریب شده اند و یا توسط توریست ها این اعمال صورت گرفته است.

وندالیسم، مولفه زمینه ای، مولفه موقعیت مکانی، مولفه محیطی