فرناز جوادی - دپارتمان مهندسی معماری دانشکده فنی پسران مرودشت- دانشگاه فنی و حرفه ای استان فارس- ایران
محمد حوله حوله - دانشجوی کاردانی، دپارتمان مهندسی معماری دانشکده فنی پسران مرودشت- دانشگاه فنی و حرفه ای استان فارس- ایران

فرهنگ سوسیالیزم سابق با تغییر معماری ساخت شهرهای بلوک شرق، شکل، مکان، بافت و کارایی اقتصادی آنها را دچار تحول نمود و جنبه های ساخت شهر را بر مبنای تراکم جمعیت، دسترسی به زمین و نبود تفاوتهای فضایی بین گروه های اجتماعی و اتکاء به خدمات خاص بهینه قرارداد و کوچک سازی را هویت بخشید. در غرب قبل از قرن بیستم، فرهنگ (مذهبی، زبانی، نژادی، طبقاتی و الگوها و...) اشکال مختلف معماری شهرهای فئودالی، قرون وسطایی، ماقبل صنعتی و صنعتی را شکل داد. بعد از آن هم مکاتب مختلف فرهنگی (مدرنیسم، پسامدرنیسم) اشکال خاصی از شهرها را ایجاد نموده است. فرهنگ پیش از اسلام در ایران، تحت تسلط نظام اجتماعی و الگوهای پارسی، هلنی و پارتی ریخت شناسی و ساخت خاصی از قهندژ و شارستان را پدید آورد، به نحوی که این ساخت نمودی طبقاتی داشت. بعد از ورود اسلام به ایران، فرهنگ تحت تاثیر اصول و عناصر اسلامی، شهرها و محلات و مساکن را به وجود آورده است. هدف از تدوین این مقاله، بررسی تاثیر فرهنگ بر معماری ساخت شهر در جوامع سوسیالیستی سابق، سرمایه داری غرب و ایران است که از طریق روش توصیفی- تطبیقی انجام شده است.

فرهنگ، ساخت شهر، سوسیالیزم، سرمایه داری غرب، ایران