حمید توکلی - موسسه آموزش عالی امین، گروه معماری، فولادشهر، اصفهان، ایران

آب انبار، بخشی از سبک زندگی مردمان ایران در سال های دور بوده است. روزگاری که سیستم آب لوله کشی شهری در دسترس نبوده و مردم برای تامین آب، از مخازن بزرگ نگهداری آب استفاده می کردند. اگر بخشی از دنیای مهندسی آب در جهان را می خواهید مشاهده کنید، به ایرانگردی بپردازید و شاهکارهای معماری ایران را در سیستم های آب رسانی قرن ها پیش مشاهده کنید. آب انبارها، بخشی از شکوه وصف ناشدنی معماری سنتی ایران به شمار می روند که هم ظرفیت های آبرسانی کشور را در قرن ها پیش به تصویر می کشند و هم به عنوان یکی از بناهای عام المنفعه از منزلت و جایگاه فراوانی در فرهنگ و تمدن ایران زمین برخوردار بوده اند. بسیازی از معماران دنیا، آب انبارهای ایران را شاهکارهای معماری آبی جهان می دانند که در طراحی و ساخت انها، با کمترین امکانات، بالاترین سطح ذوق و نوآوری برای چیره شدن بر جبر طبیعت و نگهداری از کالای گران بهایی چون آب را در دستور کار قرار داده است. آب انبار یکی از عناصر شاخص در سکونتگاه های کویری از جمله مناطق یزد، کاشان وجنوب استان فارس بوده که در حال حاضر تعدادی از آنها هنوز مورد استفاده قرار میگیرند. این مقاله سعی دارد این شاهکار معماری آبی ایران را از جنبه های مختلف مورد بررسی و مطالعه قرار دهد.

آب انبار، سیستم های آب رسانی، معماری ایرانی