نعیمه شفیعی اپورواری - کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.
مراد یاری دهنوی - استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، بخش علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران.

به دنبال شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس، ضرورت توجه به برنامه درسی پنهان دانش آموزان بیشازپیش احساس می شود. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، فهم تجربه زیسته معلمان و والدین دانش آموزان دوره اول و دوم ابتدایی از برنامه درسی پنهان و پیامدهای غفلت از نقش این برنامه در پی مجازی شدن تعلیم و تربیت است. روش پژوهش پدیدارشناسی میباشد. داده های لازم از طریق یادداشت های خود زیستنگاری روایت شخصی ۱۲ معلم و مصاحبه کتبی با ۱۰ تن از والدین دانش آموزان جمع آوری شده اند. تحلیل مصاحبه ها با استفاده از الگوی کلایزی انجام شد.پس از استخراج و دسته بندی موضوعی، یافته های پژوهش حاکی از تاثیر سطوح سهگانه برنامه درسی پنهان در دوران کرونا است. در سطح نخست برنامه درسی پنهان با آگاهی از جانب نظام آموزشی و بیاطلاعی فراگیران، در سطح دوم با آگاهی فراگیران و بیاطلاعی نظام آموزشی و درنهایت در سطح سوم با بیاطلاعی نظام آموزشی و فراگیران تاثیراتی را بر وجوه تربیتی دانش آموزان به جامی گذارد. در هر یک از سطوح سهگانه فوق، نقش عوامل دینی و اخلاقی، فرهنگی، اقتصادی، بدنی، زیستمحیطی، روانی و اجتماعی را که تحت تاثیر برنامه درسی پنهان هستند مورد تحلیل و واکاوی قرارگرفته است. با توجه به نتایج پژوهش، لازم است عوامل تاثیرگذار در برنامه درسی پنهان در این سطوح موردتوجه معلمان و متصدیان تعلیم و تربیت قرار گیرد و زیرساختهای منسجم و اثربخش برای بهبود و پیش بینی تاثیرات منفی غفلت از برنامه درسی پنهان موردتوجه جدی قرار گیرد.

برنامه درسی پنهان، دوران کرونا، تجارب زیسته، والدین و معلمان.