مرجان معصومی فرد - استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
سمیه چگنی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

ارزشیابی توصیفی« الگوی جدیدی است که تلاش میکند زمینه ای را فراهم سازد تا دانش آموزان در کلاس درس با شادابی و نشاط بهتر و بیشتر و عمیق تر مطالب درسی را یاد بگیرند. بنابراین، به جای توجه افراطی به آزمونهای پایانی و نمره، روند یاددهی و یادگیری را در طول سال تحصیلی مورد توجه قرار میدهد و در راستای این توجه، رشد عاطفی و اجتماعی و حتی جسمانی دانش آموز را نیز در نظر میگیرد. ارزشیابی توصیفی، نام الگوی بدیلی است که در مقابل الگوی سنتی و تحت تاثیر دیدگاه های جدید تربیتی کشور برای مواجهه با چالشهای نظام، طرح و بحث شد. تحقیق حاضر در صدد است به بررسی اثربخشی ارزشیابی توصیفی در درس ریاضی مقطع ابتدایی در مدارس بپردازد روش پژوهش مذکور در دسته بندی تحقیقات آزمایشی قرار می گیرد ، جامعه آماری در این تحقیق کلیه ی دانش آموزان دختر مقطع چهارم ابتدایی منطقه ۱۴ شهر تهران می باشد که بصورت تصادفی ۱۰۰ نفربه عنوان حجم نمونه آماری انتخاب گردید ، لازم به ذکر است که ، از طریق پرسشنامه از جامعه آماری مورد نظر در سال تحصیلی ۱۳۹۹ اطلاعات جمع آوری شد. بدین صورت که ابتدا با دانش آموزانی که برای نمونه گیری انتخاب شده اند هماهنگی به عمل آمده و اهداف تحقیق برای آنان توضیح داده شده و همچنین به مسئولین مدرسه و دانش آموزان نیز از لحاظ محرمانه بودن اطلاعاتی که استفاده می شود اطمینان داده شد. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از انتخاب تصادفی آزمودنیها در دو گروه ۵۰ نفری به عنوان پیش آزمون و پس آزمون جایگزین شد و سپس کلیه تست های مورد نظر بر روی هر دو گروه اجرا گردیده، بعد از آن گروه آزمایش به مدت ۶ هفته و هر هفته ۲ جلسه و به میزان ۶۰ دقیقه جمعا ۱۲ ساعت متغیر ارزشیابی توصیفی را دریافت کردند. در تحقیق حاضر برای گردآوری مبانی نظری روش کتابخانه ای مورد استفاده قرار گرفته است که در آن با توجه به گردآوری و جمع آوری داده ها وگردآوری اسناد به این مرحله پرداخته می شودو در بخش دوم برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده و همچنین برای تشخیص نرمال یا غیر نرمال بودن داده ها از آماره های استنباطی استفاده میشود و همچنین برای غنای بیشتر تحقیق از روشهای آماری توصیفی (نمودارها، جداول توزیع فراوانی، شاخص های مرکزی وپراکندگی نیز بهره گرفته میشود) در ضمن کلیه ی عملیات اجرایی پردازش داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه ۲۳ صورت میگیرد. یافته ها نشان داد که ارزشیابی توصیفی در درس ریاضی در دوگروه پیش آزمون و پیش آزمون دارای تفاوت معنادار بوده و میتوان ادعا کرد که ارزشیابی توصیفی بر میزان یادگیری دانش آموزان منطقه مورد مطالعه از اثربخشی بالایی برخوردار می باشد.

درس ریاضی، دانش آموزان ، ارزشیابی توصیفی، مقطع ابتدایی.