پروین صمدی - دانشیار دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
مهسا حسینی - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی.
مریم جدیدی - کارمند دانشگاه پیام نور واحد کوهبنان.
فاطمه جدیدی - دانشجوی کارشناسی، رشته مدیریت، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و از نوع جستارهای نظر ورزی است. هدف اصلی این پژوهش، تبنیی سازگاری رویکرد سکوت تربیتی با نظریه ساختوساز گرایی در برنامه درسی است. با توجه به هدف پژوهش، پرسش اصلی، حول محور سازگاری سکوت تربیتی و نظریه ساخت وساز گرایی، شکلگرفته است. این سازگاری به معنای همسویی اهداف (علائق) قصدشده در طراحی برنامه درسی است. نتایج بررسی نشان داد، این همسویی، با ساخت و ساز گرایی تداوم خواهد داشت، چرا که همواره به علائق سکوت تربیتی، به منزله یک چشم انداز و یک اقدام هدف گذارانه منعطف، نگریسته می شود؛ همچنین در جریان اجرا و آموزش نیز به تبع، انعطاف هدفمند نیز مدنظر قرار گرفته و در جریان اجرای برنامه مبتنی بر سکوت، انعطاف و سیالیت را از روش ها و حتی غایات، نمی گیرد. همچنین، انواع دیگر سکوت - از جمله سکوت سلبی و منفی در کلاس درس-، به دلیل ماهیت اجباری، تفصیلی و تجویزی بودنشان، از این همسویی (سازگاری) بی بهره اند. علاوه براین، نتایج بررسی نشان داد، در فرآیند یادگیری، سکوت تربیتی، به ایجاد و کشف شناخت توسط خویشتن تاکید دارد؛ لذا با نظریه ساخت وساز گرایی آموزشی، نه تنها مباینت ضروری و منطقی نداشته، بلکه ازنظر ماهیت شناخت، هر دو بر ماهیت بناشدنی آن تاکیددارند. علاوه بر این سکوت تربیتی همچون نظریه ساختوساز گرایی، رویکردی فردی نیست که کارکردهای اجتماعی را نادیده انگارد؛ این رویکرد، هستی را به مثابه یک کل به همپیوسته میداند که انسان با مشارکت، حرکت در آن خودش، دیگران و جهان هستی را محقق می کند؛ لذا از نظر مرجع شکل گیری شناخت در نزد یادگیرنده، با قرائت گونه ی دیالکتیکی یا اجتماعی از ساخت وسازگرایی همخوانی دارد.؛ توجه به اصل تفرد در شناخت؛ توجه به ویژگی تاملی و محاوره ای بودن یادگیری، ازدیگر مولفه های سکوت تربیتی است که آن را با نظریه ساخت وساز گرایی، سازگار کرده است.

نظریه ساخت وساز گرایی، سکوت تربیتی، سکوت سلبی در کلاس درس، جستارهای نظر ورزی، عناصر برنامه درسی.