تاملی بر میراث علمی جهانی رشته مدیریت آموزشی

به منظور بررسی وضعیت تولید دانش در رشته ی رهبری و مدیریت آموزشی، این پژوهش به روش تحلیل استنادی به عنوان یکی از فنون علم سنجی انجام پذیرفت. جامعه تحقیق، تولیدات نویسندگان حوزه مدیریت آموزشی نمایه شده در وب گاه علوم طی سال های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۵ است. برای گردآوری داده ها ابتدا با استفاده از مراجع اصلی از جمله دایره المعارف، دستنامه، اصطلاحنامه و فرهنگ رهبری و مدیریت آموزشی و نیز راهنمایی اساتید این رشته، تعداد پنجاه کلید واژه مهم انتخاب و در وب گاه علوم مورد جستجو قرار گرفت. پس از بازیابی مدارک، داده های مربوط به کمک نرم افزار هیست سایت مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، طی دوره مورد مطالعه، تعداد ۹۳۸۵ مدرک، بوسیله ۱۴۹۹۴ نویسنده و با استفاده از ۲۱۶۸۱۵ منبع در هجده قالب مختلف (مقاله، نقد، مرور کتاب و ...) تولید شده است. این مدارک، با مشارکت ۳۸۷۶ موسسه از ۱۱۸ کشور و به ۲۶ زبان نگارش شده اند. ماهیت بیشتر آثار منتشر شده جنبه پژوهشی داشته و توسط ۲۴۶۸ نشریه به چاپ رسیده است که در این بین فصلنامه“Educational Administration Quarterly” پرتولیدترین و مجله ی“Teachers College Record” موثرترین نشریه این رشته هستند. اولین اثر چاپ شده در سال ۱۹۰۰، توسط ساموئل داتون صورت گرفته است و پرتولیدترین و موثرترین نویسندگان به ترتیب، فیلیپ هالینجر و رونالد هک هستند. به طور کلی نرخ رشد علمی این رشته، ۴۲/۲۱ درصد است و بیش از نود درصد از مدارک آن، طی چهار دهه ی اخیر تولید شده اند، هم چنین، سال ۲۰۱۳ با انتشار ۶۳۶۵ مدرک، بیشترین میزان تولیدات علمی را به خود اختصاص داده است. در ضمن، دانشگاه لندن با تعداد ۱۱۸ مدرک، فعال ترین مرکز علمی و کشور آمریکا با تعداد ۲۴۷۴ اثر، معادل ۲۶ درصد از کل مدارک، پرتولیدترین کشور دنیا می باشند. مقاله با ارائه پیشنهادهایی جهت توسعه رشته مدیریت آموزشی خاتمه می یابد.

Keywords:

رهبری و مدیریت آموزشی , میراث علمی , سیاست گذاری آموزشی , آموزش و پرورش , وب گاه علوم , علم سنجی