قاسم محسنی مری - دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور تهران جنو ب
سلیمان عباسی - عضو هیات علمی دانشگاه جامع علمی کاربرد ی

اندیشه و دانش انسانی فرآورده ای از شیوه زیستی و در پیوند با منافع و علائق آدمی در بافتار تاریخی است. تاریخ اندیشه تاریخ یک سویه با تولای خطی ویژه و بسیطی نمی باشد که در هردوره ای تنها یک جریان فکری وجود داشته بلکه پیوسته جریان های ناهمسان در کنار هم وجود داشته که هرکدام با مبانی و زاویه دید ویژه به مسائل می نگریستند. با تغییر و تحول معارف انسانی وسایر مولفه های فرهنگی و اجتماعی، فهم آدمی هم در نسبت به متن وحیانی ناهمسان شد. براین اساس به دلیل هستی شناسی و برخورداری معرفت های انسانی از نشانه های تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، فهم متن قرآن کریم نیز در داد و ستد بینامتنی با این عناصر قرارگرفت. در این راستا با بازخوانش روایت های تفسیری در سده نخست افزون بر امکان همسنجی رهیافت های مولفان با همدیگر، می توان درفهم ها نشانه های تاریخی و فرهنگی و نسبت آن با نظام قدرت را پی جویی کرد.

فهم، سنخ شناسی، تفسیر قرآن، قدرت، سده اول هجری