حمیدرضا عریضی - استاد دانشگاه اصفهان
سعیده دانشمندی - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
احمد عابدی - دانشیار دانشگاه اصفهان

هدف پژوهش حاضر، تعیین تاثیر مداخلههای گروهی و مقایسه اثربخشی سه روش گروه درمانگری رفتاری، شناختی و شناختی‎رفتاری در اختلال اضطراب اجتماعی با استفاده از فن فراتحلیل با رویآورد هانتر و اشمیت بود. بدین منظوردر مورد ۴۷ پژوهش که از لحاظ روششناختی مورد قبول و در ۲۰ سال اخیر در ایران انجام شده بود، فراتحلیل انجام شد. ابزار استفاده شده در این پژوهش چک لیست فراتحلیل بود که ۱۷۴۳ شرکت کننده و تعداد ۵۱ اندازه اثر را در خود جای داد. طبق یافتههای این پژوهش، میزان تاثیر مداخلههای گروهی بر اختلال اضطراب اجتماعی، ۶۲/۰ و در گروه کودک و نوجوان و گروه بزرگسال نیز ۶۲/۰ به دست آمد. همچنین، اندازه اثر گروه درمانگری رفتاری، شناختی و شناختی‎رفتاری به ترتیب ۵۹/۰، ۶۹/۰ و ۶۸/۰ محاسبه شد. بر اساس نتایج فراتحلیل حاضر، اثربخشی مداخلههای گروهی در اختلال اضطراب اجتماعی، در سطح بالا بوده و اثر  آن در گروههای کودک و نوجوان و بزرگسال نیز در حد بالا ارزیابی شد. از سوی دیگر، اگرچه هر سه روش گروه درمانگری رفتاری، شناختی و شناختی‎رفتاری در کاهش اضطراب اجتماعی تاثیر بالایی نشان داد، اما گروه درمانگری شناختی و شناختی‎رفتاری نسبت به گروه درمانگری رفتاری کارآمدتر شناخته شد.  

فراتحلیل, مداخله های گروهی, اختلال اضطراب اجتماعی