سید عباس ساطوزبان - دانشجوی دکتری موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
عباسعلی هراتیان - کارشناس ارشد روان شناسی خانواده
کارینه طهماسیان - استادیار دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا احمدی - استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای بود که با هدف مقایسه مشکلات رفتاری درونی و برونی­سازیشده کودکان با توجه به فاصله سنی و ترتیب تولد انجام گرفت. نمونه مورد پژوهش را ۵۳۶ دانش آموز دوره ابتدایی شهرستان یزد به همراه والدین­شان تشکیل دادند که به روش نمونه برداری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. از سیاهه رفتاری کودکان (CBCL؛ آشنباخ و رسکورلا، ۲۰۰۱)، به همراه فرم اطلاعات جمعیت شناختی محقق­ساخته برای جمع­آوری داده­ها استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان دادند فاصله سنی و ترتیب تولد فرزندان تاثیر معناداری بر مشکلات برونی­سازیشده کودکان دارد. نتایج نشان دادند کودکانی که تفاوت سنی آنها با خواهر/برادرشان، کمتر از دو سال است، بیشترین میزان مشکلات برونیسازیشده را نشان می­دهند. همچنین، فرزندانی که رتبه تولد آنها چهارم به بعد یا رتبه اول در خانواده اند، به ترتیب بیشترین میانگین مشکلات برونی­سازیشده را نشان دادند. طبق یافته­های این پژوهش می­توان نتیجه گرفت که تفاوت سنی دو تا سه سال بین دو فرزند فاصله مناسبی است و خانواده­هایی که سه فرزند دارند، میانگین مشکلات رفتاری کودکان آنها کمتر از سایر گروه­ها است.

ترتیب تولد, فاصله سنی, مشکلات درونی­سازیشده و برونی­سازیشده, خواهر و برادر, کودک