تحلیل فضایی و زمانی دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی در مناطق روستایی (مطالعه ی موردی: بخش مرکزی شهرستان تبریز)

بیش از ۲۰ میلیون نفر جمعیت در روستاهای کشور زندگی می­کنند که اکثریت قریب به نزدیک آن ها به حداقل خدمات بهداشتی و آموزشی جهت رفع نیازهای خود دسترسی ندارند. حتی در مکان­هایی که چنین خدماتی وجود دارد، سطح خدمات­دهی آن­قدر ضعیف است که نمی­توان گفت نیازهای دسترسی آن ها به این خدمات برآورده شده است. در سطح روستاهای شهرستان تبریز نیز ضعف دسترسی به خدمات آموزشی و بهداشتی مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده و ضمن طولانی کردن سفرها و افزایش زمان آن ها، هزینه­ی افراد را نیز افزایش داده است. این تحقیق به منظور بررسی دسترسی فضایی و زمانی به خدمات بهداشتی و آموزشی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان تبریز صورت گرفته است. روش مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر اساس آن، پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی از فضاهای درمانی و آموزشی در نرم­افزار ArcGIS و با بهره­گیری از مدل­های برآورد دسترسی، وضعیت شاخص­های دسترسی دهستان­های بخش مرکزی شهرستان تبریز به هر یک از خدمات تعیین شد. نتیجه­ی تحلیل بیانگر عدم انطباق بین توزیع جمعیت و پراکنش خدمات آموزشی و بهداشتی است. به عبارتی دیگر، روستاهای مرکزی و بزرگ دارای دسترسی بهتری نسبت به نواحی پیرامونی هستند اما به دلیل نبود خدمات کافی سطح پوشش ضعیفی دارند.

Keywords:

spatial access , educational and health services , rural in Tabriz County , دسترسی , دسترسی فضایی و زمانی , خدمات آموزشی و بهداشتی , شهرستان تبریز.