محمد جواد زارعیان - استادیار، پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه موسسه تحقیقات آب، تهران، ایران.

این پژوهش به منظور بررسی عوامل اصلی اثرگذار بر نوسانات سطح آب زیرزمینی در دشت نجف آباد انجام گرفته است. جهت انجام این تحلیل، بازه زمانی ۱۰ ساله سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ در نظر گرفته شد و نوسانات دما، بارش، تغییرات دبی رودخانه بین دو مقطع ابتدا و انتهای محدوده مطالعاتی، تغییرات بهره برداری از آب زیرزمینی و تغییرات جریان آب در شبکه های آبیاری و زهکشی بررسی گردید. جهت برقراری ارتباط میان هر کدام از مولفه های ذکرشده با تغییرات تراز آب زیرزمینی در محدوده مطالعاتی، دو دسته بندی کلی برای تعیین هیدروگراف واحد آب زیرزمینی در نظر گرفته شد. در دسته بندی اول، هیدروگراف واحد آب زیرزمینی برای کل چاه های مشاهده ای در محدوده مطالعاتی تهیه شد. در دسته بندی دوم نیز این هیدروگراف برای چاه های مشاهده ای اطراف رودخانه تهیه گردید. سپس با استفاده از آنالیز رگرسیون چند متغیره در قالب نرم افزار SAS، بهترین ارتباط بین این مولفه ها با تغییرات تراز آب زیرزمینی تعیین شد. نتایج نشان داد که در حالتی که تغییرات هیدروگراف آب زیرزمینی در گروه اول مدنظر قرار داشته باشد، تغییرات برداشت آب زیرزمینی با سهم ۳۶.۱۹ درصد، بیشترین تاثیر را بر تغییرات تراز آب زیرزمینی داشته است. پس از آن تغییرات جریان در رودخانه با سهم ۲۸.۶۰ درصد، متغیر اثرگذار مهم خواهد بود. از طرف دیگر، زمانی که هیدروگراف واحد تراز آب زیرزمینی برای گروه دوم در نظر گرفته شود، تغییرات جریان در رودخانه با سهم ۳۴.۶۴ درصد بیشترین اثر را بر تغییرات تراز آب زیرزمینی خواهد داشت و سهم پمپاژ آب به ۲۸.۵۳ خواهد رسید.

آب زیرزمینی, تحلیل حساسیت, رگرسیون چندمتغیره, نجف آباد