میرحسن رسولی صدقیانی - استاد دانشگاه ارومیه
نگار رضائی دانش - دانشگاه ارومیه
ندا مرادی - استادیار دانشگاه شهید چمران اهواز
محسن برین - استادیار دانشگاه ارومیه

کاربرد بیوچار و کمپوست به همراه تلقیح زیستی می­تواند سبب بهبود خصوصیات میکروبیولوژیکی در خاک گردد. به منظور بررسی تاثیر تلفیقی کاربرد بیوچار، کمپوست بقایای هرس درختان سیب و تلقیح زیستی بر برخی شاخص­های میکروبیولوژیکی خاک، آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور منابع آلی (شاهد (بدون منابع آلی)، بیوچار و کمپوست) و تلقیح زیستی (شاهد (بدون تلقیح زیستی)، باکتری­های محرک رشد (Pseudomonace fluorescens, Pseudomonace putida, Pseudomonace aeruginose)، قارچ میکوریز آربوسکولار (Glomus versiform, Glomus fasciculatum ,Glomus intraradices) و قارچ اندوفیت Priformosphora indica))) با سه تکرار در شرایط گلخانه­ای انجام گرفت. در پایان دوره رشد گیاه ذرت (۶۵ روز)، خصوصیاتی از جمله تنفس پایه (BR[۱])، تنفس ناشی از سوبسترا (SIR[۲])، کربن زیست توده میکروبی (MBC[۳])، شاخص قابلیت دسترسی به کربن (CAI[۴])، آنزیم­های فسفاتاز و اوره­آز در خاک اندازه­گیری شدند . نتایج نشان داد که افزودن منابع آلی و تلقیح زیستی به خاک باعث افزایش معنی­دار شاخص­های بیولوژیکی نسبت به تیمارهای فاقد مواد آلی و تلقیح زیستی شدند. بیشترین میزان تنفس پایه، تنفس ناشی از سوبسترا و شاخص­های CAI در تیمار کمپوست-باکتری محرک رشد مشاهده شد که به ترتیب ۲/۷۶، ۳/۳۳ و ۴/۷۷ درصد نسبت به تیمار شاهد (فاقد منابع آلی و تلقیح زیستی) افزایش یافتند. افزودن کمپوست و بیوچار سبب افزایش معنی­داری در میزان کربن زیست توده میکروبی و فعالیت آنزیم­های اوره­آز نسبت به تیمار شاهد (فاقد منابع آلی) گردیدند. کاربرد همزمان تیمارهای آلی و زیستی نیز سبب افزایش فعالیت آنزیم­های فسفاتاز قلیایی و اسیدی نسبت به تیمار شاهد گردید. به طور کلی کاربرد مواد آلی و تلقیح زیستی باعث بهبود خواص بیولوژیکی خاک گردید.   [۱]. Bacterial respiration [۲]. Substrate-induced respiration [۳]. Microbial biomass carbon [۴]. Carbon availability index

باکتری محرک رشد گیاه, کربن زیست توده میکروبی, قارچ ها, منابع آلی