انتقال آوایی در گفتار فارسی آموزان چینی و عربی: مطالعه ی موردی انفجاری های بدنه ای (مقاله علمی پژوهشی)

این پژوهش به بررسی شیوه­ی تولید انفجاری های بدنه ای فارسی در گفتار فارسی­آموزان چینی و عربی می­پردازد. انفجاری های بدنه ای در نظام آوایی زبان فارسی با زبان­های عربی و چینی تفاوت بنیادین دارد: انفجاری های بدنه ای فارسی بسته به محل تولید واکه­ی مجاور به صورت گونه های سخت کامی و نرم کامی تولید می­شوند. در مقابل، انفجاری های بدنه ای در زبان­های عربی و چینی فقط نرم کامی­اند و گونه­ی سخت کامی انفجاری های بدنه ای در این زبان­ها تظاهر آوایی ندارد. با توجه به این تفاوت­ واجی، پرسشی مطرح می شود مبنی بر آن­که تا چه اندازه الگوهای تولیدی- صوتی همخوان های انفجاری بدنه­ای فارسی در گفتار فارسی­آموزان عربی و چینی با ویژگی های تولیدی-صوتی بومی این همخوان ها مطابقت دارد. برای پاسخ­گویی به این پرسش ابتدا داده­هایی متناسب با پرسش پژوهش طراحی و توسط شرکت­کنندگان آزمایش (شامل سه گروه فارسی­زبانان بومی، فارسی­آموزان چینی و فارسی­آموزان عربی)، تولید شدند. سپس الگوی توزیع انرژی بر روی طیف بسامدی رهش انفجاری­های بدنه­ای در گفتار شرکت کنندگان آزمایش بررسی شد؛ همچنین، معادله­ی خط رگرسیون حاصل از اندازه­گیری مقادیر فرکانس F۲ در آغاز واکه و ناحیه­ی ایستای واکه­ی بعد از همخوان انفجاری به دست آمد. نتایج نشان داد در حالی که فارسی­زبانان بومی، مطابق انتظار، انفجاری­های بدنه­ای را در بافت واکه­ای پیشین به­صورت سخت کامی و در بافت واکه­ای پسین به­صورت نرم کامی تولید می­کنند، فارسی­آموزان چینی و فارسی­آموزان عربی، این همخوان­ها را در هر دو بافت واکه­ای پیشین و پسین به صورت نرم کامی تلفظ می­کنند. یافته­های این پژوهش در چارچوب نظریه ی یادگیری گفتار (SLM) مورد بحث قرار گرفته و پیشنهادهایی در خصوص کاربرد نتایج به دست آمده در حوزه­ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان ارائه شده است.

Keywords:

انفجاری های بدنه ای , فارسی آموزان چینی , فارسی آموزان عربی , نظریه ی یادگیری گفتار , معادله ی مکانی