زهرا شهبازی تبار - کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه شهرکرد

ثروت انبوه در دست طبقه اشراف در اواخر دوره قاجاریه و سپس اوایل قرن اخیر موجب گردید خانه های مجللاشرافی با تالارهای مرتفع و اتاق های وسیع و تزئینی ساخته شوند. به واسطه در معرض تخریب قرار گرفتن آنها، تغییرشیوه زندگی، تعدد مالکین و به طور کلی از دست دادن جذابیت ها برای زندگی امروز، بررسی این گونه خانه ها ضروریاست. یکی از زیباترین خانه های به یادگار مانده از دوران قاجار در شهرکرد، خانه اشرافی محمودیه معروف به «تالارآینه» است. تزئینات و آرایه ها در تالار آینه شهرکرد، میراثی ارزشمند و گران بها از دوره قاجار است که از چشم هنرشناسان و علاقه مندان به هنر دورمانده و مغفول واقع شده است. بر این اساس هدف نوشتار حاضر، بررسیآرایه های تزئینی تالار آینه- بخشی از خانه اشرافی محمودیه- برجای مانده از دوره قاجار در شهرکرد است که تاکنون توجهی درخور به آنها نشده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به اسناد کتابخانه ای و مشاهدات میدانی، به گردآوری داده ها پرداخته و پس از تحلیل و جمع بندی به نتیجه گیری در مورد چگونگیبه کارگیری این تزئینات از جنبه های مختلف مانند محل اجرا و نوع نقوش- طبیعی، گیاهی و اشکال هندسی- اقدامکرده است. نتایج حاصل از پژوهش، مشخصات و نکات ارزنده ای از تحلیل تالار آینه با بررسی ویژگی های معماری وتزئینی قاجاری این خانه همچون آینه کاری و نقاشی دیواری در شهرکرد را نشان می دهد، به گونه ای که می توان اینتصاویر و تزئینات را زبان گویای الگوی هنری جامعه قاجاری شهرکرد دانست.

تالار آینه، شهرکرد، معماری، قاجار، آرایه های تزئینی