امین بابادی عکاشه - کارشناسی ارشد باستان شناسی، دانشگاه شهرکرد

اعتقادات مرموز و مبهم مردمان امروزی یکی از موضوعات مهمی است که تا حدودی می توان از طریق تطبیق بارفتارهای اجتماعی و آداب و رسوم مردمان باستان، به منشا آنها پی برد. یکی از منابع مهم در این زمینه مدارک ومستندات باستان شناسی است. بختیاری ها به عنوان یکی از اقوام کهن ایران، دارای آداب و رسوم گوناگونی هستند کهبدون شک ریشه در فرهنگ مردمان دوره های ما قبل دارد. یکی از اقوام موثر در فرهنگ بختیاری، ایلامیان باستانبوده اند. نتایج مطالعه بر روی شواهد فرهنگی به جا مانده از تمدن ایلام، نشان میدهد؛ آداب و رسوم مربوط بهباورداشت های مذهبی و امور حقوقی و قضایی در میان آنان دارای جایگاه ویژهای بوده است و وقت زیادی را صرفبرگزاری آنها می کردند. در این پژوهش شیوه اثبات بیگناهی و مراسم طلب باران در ایلام باستان و تداوم آن درآداب و رسوم مردمان قوم بختیاری بررسی شده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی با رویکردی تاریخی و بر اساس استناد به داده های باستان شناختی به جا مانده از تمدن ایلام باستان، همراه با رجوع به منابع کتابخانه ای معتبربه منظور تطبیق است. یافته ها نشان می دهد: مناطق عشایری و سنتی بختیاری نشین، با وجود گذشت هزاران سال،همچنان توانسته اند وارث فرهنگ ایلامیان باستان در منطقه باشند، بدین صورت که؛ بر اساس متون کشف شده، اثباتبیگناهی در ایلام باستان به شیوه ای انجام میشد که هم اکنون نمونه آن در بختیاری وجود دارد و یا مراسمی که مردمایلام باستان برای باران خواهی انجام می دادند، هنوز هم در میان بختیاری ها به صورت رسم های مختلفی در هنگامکم بارانی و خشکسالی پابرجاست. از جمله دلایل این تداوم فرهنگی را می توان عدم تاثیرپذیری از زندگی شهرنشینی،قرارگیری در جغرافیای قدیم ایلام باستان و پایبندی به اعتقادات کهن دانست.

ایلام باستان، قوم بختیاری، فرهنگ، آداب و رسوم، اعتقادات مذهبی