نقش اقوام بختیاری در جریان انقلاب مشروطه با تکیه بر سنگ نوشته های پیرغار

یکی از منابع مورد استناد در خصوص انقلاب مشروطیت و تحولات ناشی از آن، دو کتیبه بر جای مانده از سرانایل بختیاری است که در محل باصفایی به نام پیرغار در استان چهارمحال و بختیاری بر روی سه تکه سنگ و در کناریکدیگر بر دل کوه حک شده است. اولین کتیبه در سال ۱۳۲۳ ه .ق به دستور حاج علیقلی خان سردار اسعد نگاشته شدهکه وی در آن کتیبه به تفضیل موضوع ریاست اجدادش بر ایل بختیاری را شرح داده و سرزمین های تحت حاکمیتخود و برادرانش را به طور مجزا برشمرده است. کتیبه دیگری که مقارن با جنگ جهانی اول و به دستور خسروخانسردار ظفر در سال ۱۳۳۴ ه .ق در نوزده سطر و بر روی دو تکه سنگ حک شده، خلاصه ای از فعالیت های مجاهدینایل بختیاری در جریان انقلاب مشروطیت و بر علیه استبداد محمدعلی شاه قاجار است. سردار ظفر در این کتیبه،علاوه بر شرح وقایع مربوط به فتح اصفهان و همراهی مجاهدین بختیاری با نهضت مشروطه خواه اصفهان، گزارشکاملی از حوادث فتح تهران و خلع محمد علی شاه قاجار و بازگشت مجدد وی به ایران را ارائه می دهد و سپس بهحوادث ناشی از جنگ جهانی اول در مناطق غربی ایران می پردازد. بر این اساس، سوال اصلی پژوهش حاضر ایناست که: سران قوم بختیاری چه نقشی در سقوط استبداد صغیر و احیای مشروطه داشته اند و پیامد حضور سران اینقوم در عرصه تحولات سیاسی این دوره چه بوده است؟ پژوهش پیش رو که به شیوه توصیفی و تحلیلی و با تکیه برمنابع و کتب تاریخی، تهیه و تدوین شده است می کوشد تا ضمن معرفی کتیبه های سنگی بر جای مانده از سران ایلبختیاری در دوران مشروطیت، به بررسی ظهور ایل بختیاری در عرصه اجتماع و تحولات سیاسی این دوره وتاثیرآنان بر احیای مشروطه بپردازد.

Keywords:

ایل بختیاری , انقلاب مشروطه , کتیبه های سنگی پیرغار , سردار اسعد , سردار ظفر