بررسی کارایی کتورولاک بر بروز تحمل و وابستگی به مورفین در موش سوری نر

مقدمه: با توجه به شیوع نسبتا بالای وابستگی فیزیولوژیک و روانی به مورفین به عنوان یک ضد درد اپیوییدی قوی از سویی و بروز تحمل به اثرات ضد دردی آن از سویی دیگر، یافتن راهکارهایی جهت کاهش این پیامدها اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. داروهای مختلفی نظیر ضد تشنج ها و ضد سایکوزها تاکنون برای این منظور مطالعه شده اند. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات کتورولاک بر بروز تحمل و وابستگی به اثرات ضد دردی مصرف مزمن مورفین در موش های سوری نر می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه، ۹ گروه موش های سوری نر بالغ استفاده شد. به منظور بررسی تحمل، مورفین و کتورولاک در ۵ روز متوالی یا به صورت تک دوز در روز پنجم به موش ها تزریق شدند. سپس جهت بررسی درد حاد حرارتی از تست صفحه داغ استفاده شده و زمان های شروع پاسخ، ثبت گردید. جهت بررسی درد شیمیایی، از تزریق فرمالین به کف پا استفاده شد و نمرات درد، ثبت گردید. نهایتا جهت سنجش وابستگی از تست تزریق نالوکسان در روز پنجم، استفاده گردید و علایم سندرم ترک، به ثبت و بررسی شد. یافته های پژوهش: پس از انتخاب دوز بهینه از هر دو دارو(mg/kg ۵ مورفین و mg/kg ۲ کتورولاک)، در بررسی تحمل، تفاوت معناداری(P<۰.۰۵) بین مصرف تک دوزمورفین و مصرف مزمن مورفین، هم چنین بین مصرف مزمن مورفین و کتورولاک با مورفین بدون کتورولاک در موش های وابسته، مشاهده شد. اما مصرف تک دوز مورفین با مصرف مزمن کتورولاک در موش های وابسته تفاوت معناداری نداشت(P>۰.۰۵). در بررسی وابستگی نیز بین مصرف مزمن مورفین ومصرف مزمن مورفین همراه کتورولاک تفاوت معنادار وجود داشت(P<۰.۰۵). به علاوه اثر ضد دردی و نیز کاهندگی تحمل نسبت به مورفین در مدل درد شیمیایی اثبات شد. بحث و نتیجه گیری: کتورولاک علاوه بر دارا بودن اثر کاهندگی در درد شیمیایی، تحمل به اثر ضد دردی مورفین را به طور معنی داری کاهش می دهد و از طرفی نیز علایم سندرم ترک ناشی از تجویز نالوکسان را می کاهد.

Keywords:

Morphine , Ketorolac , Tolerance , Dependence , مورفین , کتورولاک , تحمل , وابستگی