محمدباقر جعفرپور - Dept of Public Health, Faculty of Health, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran
علی اشرف عیوضی - Dept of Public Health, Faculty of Health, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran
اسدالله جلالی - Dept of Public Health, Faculty of Health, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran
زینب غضنفری - Dept of Public Health, Faculty of Health, Ilam University of Medical Sciences, Ilam, Iran

  مقدمه: بیماری سالک در ۸۸ کشور جهان آندمیک است و ۳۵۰ میلیون نفر در جهان در معرض خطر این بیماری قرار دارند. این مطالعه با هدف توصیف و تحلیل رفتار های پیشگیری کننده از بیماری سالک بر اساس مدل بزنف در مناطق آندمیک شهر مهران طراحی، اجرا و ارزیابی شد. مواد و روش ها: در این مطالعه ۹۲ نفر از مراجعین بالای ۱۸ سال ساکن شهرستان به مرکز بهداشتی درمانی شماره یک شهر مهران، در سال ۹۳ به صورت در دسترس انتخاب و به تکمیل پرسشنامه ای محقق ساخته پرداختند. پرسشنامه بر اساس الگوی بزنف طراحی و روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته بود. سپس پرسشنامه های تکمیل شده کدبندی و اطلاعات آن وارد نرم افزار SPSS شد و با کمک آزمون های آماری مجذور کای، تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: میان متغیر های سن، جنسیت، وضع تاهل، میزان تحصیلات، درآمد خانوار و سابقه ابتلا به بیماری سالک در خانوار با رفتار های پیشگیرانه از بیماری سالک ارتباط معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰P>). بررسی ارتباط میان سازه های الگو نشان دهنده ارتباط معنی دار هنجار های انتزاعی با عوامل قادرکننده (۰۵/۰ P<و ۲۶۲/۰= (r، قصد رفتاری (۰۱/۰P< و ۲۸۲/۰=r) و رفتار افراد (۰۵/۰P< و ۲۱۶/۰=r) بود. در میان رفتار های پیشگیرانه مناسب که افراد انجام می دادند، بیش ترین، مربوط به دفع زباله ها به روش مناسب با ۳/۹۱ درصد و کمترین، استفاده از پشه بند در هنگام خواب با ۴/۵ درصد بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به پایین بودن نمره رفتار های پیشگیری کننده از بیماری سالک، افزایش آگاهی و تغیر نگرش ساکنین شهرستان مهران جهت اتخاذ رفتار های پیشگیرانه مناسب اهمیت پیدا می کند. با توجه به شناسایی عامل موثر هنجارهای انتزاعی (از جمله خانواده، کارکنان بهداشتی، رابطین و...) در این مطالعه باید به طور کامل در آموزش ها از آن به نحو مقتضی کمک گرفت.  

Leishmaniasis, Preventive behaviors, Health education, BASNEF Model, سالک, مدل بزنف, رفتار های پیشگیری کننده, آموزش بهداشت