سمیه عبدی - University of Tabriz
حمیرا حاتمی نعمتی - University of Tabriz
رقیه خاکپای - University of Tabriz
غلامرضا دهقان - University of Tabriz

مقدمه: استرس اکسیداتیو، نتیجه عدم تعادل بین رادیکال­های آزاد و سیستم آنتی اکسیدانی بدن می­باشد. افزایش استرس اکسیداتیو در مغز موجب اختلال در فعالیت­های مغزی، مرگ نورون­ها و بیماری­هایی چون مالتیپل اسکلروزیس (MS) می­شود. در این مطالعه، اثر حفاظتی گیاه فرولا اسزوویتسیانا در مقابل استرس اکسیداتیو ناشی از تزریق درون بطنی مغزی اتیدیوم بروماید بررسی شد. مواد و روش­ها: با تزریق مستقیم سم اتیدیوم بروماید ( ۰۱/۰ %) به ناحیه ی CA۱ تشکیلات هیپوکامپی القای MS صورت گرفت. یک هفته بعد از القای MS گروه­های تیمار عصاره­ی الکلی فرولا اسزوویتسیانا را به صورت ریزتزریق و به مدت ۳ روز و با دو دوزg/rat µ ۵ وg/rat µ ۱۰دریافت کردند. درخاتمه، از هیپوکامپ نمونه برداری شد و شاخص­های استرس اکسیداتیو سنجش شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده­های به دست آمده با روش آنالیز واریانس یک­طرفه انجام شد. یافته­های پژوهش: تزریق داخل هیپوکامپی سم اتیدیوم بروماید به طور معنی­داری موجب افزایش ظرفیت تام آنتی اکسیدانی(۰۰۱/۰ < P) و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانی SOD وکاهش فعالیت CAT (۰۱/۰< P) گردید. تزریق موضعی کوتاه مدت عصاره­ی فرولا اسزوویتسیانا موجب تعدیل و کاهش قابل توجه ظرفیت تام آنتی­اکسیدانی (۰۰۱/۰< P) و فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانی (۰۰۱/۰< P) به میزان نرمال گردید. بحث و نتیجه­ گیری: نتایج مطالعه­ی حاضر نشان داد که تزریق موضعی سم اتیدیوم بروماید موجب افزایش تولید رادیکال­های آزاد می­گردد. عصاره­ی فرولا اسزویتسیانا به عنوان یک آنتی­اکسیدان قوی احتمالا از طریق روبیدن گونه های باز فعال اکسیژن و پاک­سازی محیط سلول­ها از رادیکال­های آزاد، سبب تعدیل شاخص­های استرس اکسیداتیو می­شود.

Keywords: Oxidative stress, Multiple sclerosis, Ferula szowitsiana, کلید واژه: استرس اکسیداتیو, مالتیپل اسکلروزیس, فرولا اسزوویتسیانا