محمد ملکوتیان - Environmental Health Engineering Research Center, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
حکیمه مهدی زاده - Dept of Environmental Health Engineering Research, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran

مقدمه: ۴-کلروفنل ماده­ای سمی و خورنده است. سازمان حفاظت محیط زیست امریکا این ماده را جزو آلاینده­های دارای اولویت گزارش نموده است. این تحقیق با هدف بررسی کارایی نانولوله­های کربنی چند جداره اکسید شده با مخلوط H۲SO۴/HNO۳ جهت حذف ۴-کلروفنل از محلول­های آبی انجام گردید. مواد و روش­ها: تحقیق حاضر یک مطالعه تجربی است که درنیمه اول سال ۱۳۹۳ در مرکز تحقیقات مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گردید. ابتدا نانولوله­های کربنی چند جداره با مخلوط H۲SO۴/HNO۳ اکسید شد سپس فاکتورهای موثر بر حذف ۴-کلروفنل شامل غلظت اولیه ۴-کلروفنل، زمان تماس، مقدار جاذب و  pHمورد بررسی قرار گرفت. آزمایش­ها در شرایط بهینه حذف با محلول واقعی فاضلاب صنعت زغال­شویی که کیفیت آن تعیین شده بود نیز آزمایش شد. تجزیه و تحلیل داده­ها توسط نرم افزار SPSS-۱۶ و آزمون آماری پیرسون انجام گردید. یافته­ های پژوهش: ۸/۹۱% راندمان حذف ۴-کلروفنل در شرایط بهینه شامل ۷ :pH، زمان تماس: ۱۰ دقیقه، مقدار جاذب: ۳/۰ گرم وغلظت اولیه ۴-کلروفنل: ۱۵ میلی گرم بر لیتر حاصل شد. بررسی معادلات سینتیک و ایزوترم، نشان داد که فرایند جذب از سینتیک درجه دوم و ایزوترم فروندلیچ تبعیت می نماید. بحث و نتیجه گیری: نانولوله­های کربنی چند جداره اکسید شده با مخلوط  H۲SO۴/HNO۳  جاذب مناسبی برای حذف ۴-کلروفنل از محلول­های آبی بوده و قادر است با راندمان ۷۸% این ماده را از فاضلاب واقعی حذف نماید، بنابراین می تواند به عنوان یک جاذب موثر برای تصفیه آب و فاضلاب­های آلوده به این آلاینده بکار رود.

Carbon nanotubes, Adsorption, ۴-chlorophenol, Adsorption isotherm, نانولوله های کربنی, جذب سطحی, ۴-کلروفنل, ایزوترم جذب