محسن شمس - Social Determinants of Health Research Center, Yasuj University of Medical Sciences, Yasuj, Iran
کامبیز کریم زاده شیرازی - Dept of Public Health, Faculty of Health, Yasuj University of Medical Sciences, Yasuj, Iran
محمد فرارویی - Shiraz HIV/AIDS Research Center, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
صدیقه شریعتی نیا - Dept of Public Health, Faculty of Health, Yasuj University of Medical Sciences, Yasuj, Iran

مقدمه: طراحی مداخلات اثربخش برای پیشگیری و کنترل ایدز که ویژگی هایی متفاوت با سایر بیماری های واگیر دارد، مستلزم تناسب این برنامه ها با سطح سواد سلامت مخاطبان است. با توجه به نبود ابزار اختصاصی برای سنجش سواد ایدز، این پژوهش با هدف تدوین چنین  ابزاری انجام شد. مواد و روش ها: با انتخاب چارچوب TOFHLA از بین ابزارهای موجود سنجش سواد سلامت، ابتدا محتوای کلی با جستجوی هدفمند در متون فارسی مرتبط با موضوع تهیه و با انتخاب بخش های مهارتی این محتوا، سه محور پیشگیری از بیماری، درمان و مراقبت، و ارتقای سلامت در این محتوا جدا شد. با تدوین گویه های اولیه هر بخش و قرار دادن آن ها در سه بخش مهارت های جستجو و کسب، تفسیر و درک، و به کارگیری اطلاعات، پیش نویس پرسش نامه تدوین شد. روایی ابزار با نظر خواهی از صاحب نظران از طریق برگزاری نشست خبرگان و محاسبه نسبت و شاخص روایی محتوا تائید شد. همبستگی درونی پرسش نامه با محاسبه آلفا کرونباخ و پایایی پرسش نامه با استفاده از آزمون-بازآزمون مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش: نسبت و شاخص روایی محتوای ابزار به ترتیب ۸/۰ و ۷۷/۰، آلفای کرونباخ ۷۵/۰ و ضریب همبستگی نمرات آزمون و بازآزمون ۷۸/ ۰به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: ابزار تدوین شده برای سنجش سواد ایدز روایی و پایایی قابل قبولی داشت و امکان استفاده از آن برای دسته بندی جامعه ایرانی با هدف طراحی و اجرای برنامه های آموزشی متناسب با سواد سلامت آنان وجود دارد.

Questionnaire, Health Literacy, HIV/AIDS, پرسش نامه, سواد سلامت, ایدز