بررسی اثر بیوچار پوسته برنج و رژیم های مختلف آبیاری بر رشد، درصد اسانس و غلظت برخی عناصر غذایی در نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)

به منظور بررسی اثر کاربرد بیوچار پوسته برنج بر ویژگی های مختلف فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی (وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع گیاه، درصد و عملکرد اسانس، و محتوی کلروفیل ها، کاروتنوئیدها، نیتروژن، فسفر و پتاسیم) نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) تحت رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سطوح مختلف بیوچار (صفر، ۳ و ۶ تن در هکتار) و آبیاری (۱۰۰% آبیاری کامل (شاهد)، ۶۰، ۸۰ و ۱۲۰ درصد آبیاری کامل) با چهار تکرار در آبان سال ۱۳۹۸ به صورت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین وزن تر اندام هوایی تیمارهای ۳ تن در هکتار بیوچار + ۱۲۰% آبیاری کامل (۲۴.۲ گرم در گلدان) و ۳ تن در هکتار بیوچار + ۶۰% آبیاری کامل (۱۳.۳ گرم در گلدان) مشاهده گردید. در سطح ۶۰% آبیاری کامل، وزن خشک، ارتفاع، عملکرد اسانس، غلظت نیتروژن و فسفر اندام هوایی گیاه در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب ۳۹.۸، ۳۳.۳، ۲۶.۲، ۱۷.۲ و ۸.۷ درصد کاهش معنی داری نشان داد؛ در حالی که درصد اسانس و غلظت پتاسیم اندام هوایی روند افزایشی داشت. با اعمال تنش آبی، مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها کاهش یافت. بیشترین مقدار کلروفیل کل در تیمار ۶ تن در هکتار بیوچار + ۱۰۰% آبیاری کامل مشاهده شد. کاربرد ۶ تن در هکتار بیوچار سبب افزایش معنی دار وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع گیاه، درصد و عملکرد اسانس، رنگیزه های فتوسنتزی و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندام هوایی در مقایسه با تیمار عدم کاربرد بیوچار گردید. یافته ها نشان داد که بیشتر ویژگی های بررسی شده در تیمار ۶ تن در هکتار بیوچار + ۱۲۰% آبیاری کامل افزایش یافتند. هرچند با توجه به اهمیت نعناع فلفلی از جنبه تولید اسانس، بیشترین درصد اسانس در بالاترین سطح تنش آبی حاصل شد.

Keywords:

بیوچار , کم آبیاری , عملکرد اسانس , ویژگی های فیزیولوژیکی , کاروتنوئید