بررسی نوع و تراکم باکتری های جدا سازی شده از هوای اهواز در شرایط عادی و گرد و غبار طی فصول مختلف

مقدمه: رابطه بین مشکلات تنفسی و حضور باکتری ها و قارچ های هوا در بسیاری از مطالعات نشان داده شده است. تماس با آلودگی ناشی از بیوآئروسل ها تقریبا در زندگی شهری در سراسر جهان غیرقابل اجتناب بوده و تماس با میکروارگانیسم های هوای آزاد با دامنه وسیعی از اثرات مضر بر روی سلامتی مرتبط است. در مطالعه حاضر نوع و تراکم باکتری ها در شرایط عادی و گرد و غبار در مکان ها و فصول مختلف در شهر اهواز بررسی شده است. مواد و روش ها: نمونه برداری از هوا به روش Air trapping از سطح تراز تنفسی(ارتفاع ۵/۱ متری) توسط دستگاه quick take ۳۰ با دبی l/min۳/۱۴ در مدت زمان ۵ و ۱۵ دقیقه در ایستگاه های مختلف در فصل های تابستان، پاییز و زمستان(۱۸۳ نمونه در مجموع) انجام گرفت. نمونه برداری در شرایط عادی در دو نوبت صبح(۱۲-۹) و عصر(۱۷-۱۴) و در شرایط گرد و غبار(صبح، ظهر و عصر) صورت گرفت، کلنی ها در محیط های کشت مغذی رشد داده شدند و سپس نوع و تراکم میکروارگانیسم ها با رنگ آمیزی و مشاهده زیر میکروسکوپ و بر اساس آزمون های بیوشیمیایی تشخیص و شمارش کلنی ها بر حسب CFU/m۳ محاسبه شد. یافته های پژوهش: میانگین غلظت کل باکتری در روزهای عادی و گرد و غباری در اهواز به ترتیب ۳۴/۴۴۲، ۹۳/۸۸۹ CFU/m۳ به دست آمد که شمار کل باکتری ها در روزهای گرد و غباری دو برابر روزهای عادی بوده است؛ و میانگین غلظت باکتری ها در ایستگاه های محیط زیست، نادری، بهداشت قدیم و هواشناسی به ترتیب ۲/۶۶۵، ۴/۹۴۳، ۶/۶۵۷ و ۸/۴۳۷ CFU/m۳ و هم چنین میانگین غلظت باکتری ها در فصول زمستان، بهار و پاییز به ترتیب ۸۴/۷۶۰، ۱۵/۵۱۵ و ۸۷/۴۷۹ CFU/m۳ مشاهده گردید. در این مطالعه ۹ جنس باکتری از قبیل باکتری های محیطی، فرصت طلب، فلور بدن انسان و یک سری باکتری های ناشناخته از محیط های مربوطه جدا شده است. باکتری های شایع در شرایط عادی و گرد و غبار باسیلوس ها، استرپتومیسس ها و کورینه باکتریوم ها بودند. باکتری های گرم مثبت با بیش از ۸۹ درصد دارای بیشترین غلظت و گونه باسیلوس ها فراوان ترین جنس جدا شده از هوای شهر اهواز بودند. بحث و نتیجه گیری: هر چه محیط دارای تراکم جمعیتی بیشتر و ترافیک شدیدتر و پوشش گیاهی کمتر باشد غلظت باکتری ها در آن محیط بیشتر است که این غلظت باکتری ها با دمای محیط و شاخص UV محیط رابطه معکوس دارد. مقاوت باکتری های گرم مثبت نسبت به خشکی محیط و هم چنین قدرت اسپورزایی در باسیلوس ها که منجر به بقاء آن ها در شرایط سخت می شود از مهم ترین دلایل احتمالی افزایش تعداد باسیلوس های جداسازی شده در این تحقیق بود.

Keywords:

Bioaerosol , Bacteria , Dusty days , Ahvaz , Khuzestan , بیوآئروسول ها , باکتری , گرد و غبار , اهواز , خوزستان