پونه امینی گرام
سعید حیدری کشل
مونا زمانیان عضدی
مجید رضایی طاویرانی
غلام بساطی
مصطفی رضایی طاویرانی

مقدمه: مصرف اتانل یا الکل اتیلیک(C۲H۵OH) می تواند عوارض سمی در بدن داشته و موجب تغییرات گسترده ای در سلول های بدن شود. اتانل در بدن به عنوان یک متابولیت عادی محسوب نمی شود و متابولیسم آن از مسیرهای متنوعی انجام می گیرد. در یک مسیر آلدئید دئیدروژناز، اتانل به استالدئید و در مرحله بعد به یک ماده جنبی با فعالیت کمتر به نام استات تبدیل می شود. در صورتی که مقدار مصرفی آن بالا باشد، مسیرهای دیگری به کار می آیند که سبب به وجود آمدن متابولیت های فرعی خطرناکی از جمله گونه های اکسیژنی فعال(ROS) Reactive oxygen species شوند که می توانند به DNA و پروتئین ها آسیب رسانده و ترکیبات سرطان زا ایجاد کنند. مواد و روش ها: در این پژوهش در دو مرحله اثر غلظت های مختلف اتانل بر سلول های فیبروبلاست انسانی توسط روش های مشاهده میکروسکوپیInvert و تست بقا MTT assay مورد بررسی قرار گرفت. بدین صورت که در مرحله اول پس از ۴۸ ساعت انکوباسیون در محیط کشت RPMI حاوی غلظت های مختلفی از الکل و در ادامه در مرحله دوم به منظور بررسی پایداری و ناپایداری اثر اتانل بر نسل های بعدی این سلول ها به مدت ۴۸ ساعت نیز در محیط کشت فاقد اتانل کشت داده شدند. یافته های پژوهش: مطالعات تست بقا نشان داد که پس از ۴۸ ساعت انکوباسیون در غلظت های مختلفی از اتانل میزان بقا سلول های فیبروبلاست انسانی تغییر می یابد. از سوی دیگر در ادامه کشت سلول ها در محیط فاقد اتانل به مدت ۴۸ ساعت تغییراتی را در میزان بقا در نسل های بعدی مشاهده شد که این نتایج به کمک مطالعات میکروسکوپی تایید گردید. بحث و نتیجه گیری: با توجه به تغییرات بقای سلول های فیبروبلاست در شرایط غیاب الکل این گونه می توان نتیجه گرفت که اتانل سبب تغییراتی در سطح ژنتیکی نسل های بعدی سلول ها شده است و پیشنهاد می گردد که بررسی در سطح ژنتیکی و تعیین کاریوتیپ این سلول ها انجام شود تا امکان بروز اختلالات ژنتیکی مشخص گردد.

ethanol, fibroblast, MTT assay, morphologic studies, اتانل، فیبروبلاست، مورفولوژی، بقا سلولی