یلدا ارست
مجید محمدیان
سمیه بهنامی پور
مهدی اسدی
زینب راموز
مهدی نوروزی

مقدمه: استفاده از رنگ های خوراکی در صنعت قنادی نقش به سزایی در ایجاد حس رضایت مصرف کنندگان دارد. با این حال کاربرد رنگ های غیر مجاز اثرات سمی در بدن ایجاد می کنند. این ترکیبات می توانند موجب آلرژی و حتی ایجاد واکنش های منجر به سرطان در بدن شوند. با توجه به عوارض یاد شده و طیف گسترده کاربرد این ترکیبات در محصولات قنادی، هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه روند مصرف رنگ های خوراکی در محصولات قنادی شهر قم در سال های ۸۸-۱۳۸۶ می باشد. مواد و روش ها: فرآورده های قنادی به صورت تصادفی از بین مراکز عرضه محصولات قنادی سطح شهر قم نمونه برداری و مورد آنالیز نوع رنگ قرار گرفت. ۳۴۲ نمونه در سال ۱۳۸۶، ۲۹۱ نمونه در سال ۱۳۸۷ و ۳۹۸ نمونه در سال ۱۳۸۸ مورد بررسی قرار گرفتند. مراحل آنالیز رنگ شامل چربی زدایی از نمونه ها، تخلیص و استخراج رنگ از مواد غذایی محلول در آب، کروماتوگرافی و مرحله تشخیص نوع رنگ انجام گرفت. یافته های پژوهش: بر اساس نتایج مطالعه ۶/۲۸ درصد نمونه ها در سال ۱۳۸۶، ۹/۲۸ درصد نمونه ها در سال ۱۳۸۷ و ۱/۲۸ درصد نمونه ها در سال ۱۳۸۸ حاوی رنگ های غیر مجاز بودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان قابل توجهی از نمونه ها در هر سال غیر قابل مصرف می باشند. بالا بودن هزینه، ناپایداری و ارزش رنگی کم رنگ های طبیعی از دلایل کاربرد بیشتر رنگ های غیر مجاز می باشد. اما با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه به نظر می رسد که عدم آگاهی کاربران استفاده کننده از عوارض سوء این نوع رنگ ها یکی از مهم ترین دلایل تکرار مصرف این مواد است.

Artificial colors, confectionary products, chromatography, رنگ های مصنوعی، فرآورده های قنادی، کروماتوگرافی