بررسی فون پشه های خاکی در کانون لیشمانیوز احشایی شهرستان اهر،استان آذربایجان شرقی

مقدمه: در ایران، لیشمانیوز احشایی در استان های اردبیل، فارس، آذربایجان شرقی اندمیک است. شهرستان اهر، در آذربایجان شرقی، یکی از کانون های اندمیک این بیماری است.بنابراین، با توجه به اینکه مطالعه فونستیک پشه های خاکی نخستین گام جهت تعیین گونه های ناقل این بیماری است، این تحقیق به منظور تعیین فون پشه های خاکی در این ناحیه انجام شد. مواد و روش ها: جمع آوری پشه های خاکی در ۶ روستای آلوده شهرستان اهر در ماه های اردیبهشت، تیر، مرداد سال ۸۱ به روش تله چسبان صورت گرفت. پشه ها بعد از جدا شدن از تله ها و شستشو با استن و نگهداری در الکل۷۰ درصد در محیط پوری مونته و با استفاده از کلیدهای معتبر تعیین گونه شدند. یافته های پژوهش: در این مطالعه، مجموعا ۱۴۰۵ عدد پشه خاکی جمع آوری گردید و در نهایت ۱۹ گونه پشه مشخص گردید که ۱۶ گونه از جنسphlebotomus و سه گونه از جنس sergentomyiaبودند. گونه های P.andrejevi,P.sergenti, P.perfiliewi, P.papatasi, P.kandelakii مجموعا به تعداد ۱۱۷۱عدد، ۸۳ درصد کل پشه های خاکی صید شده را تشکیل می دادند و گونه های P.caucasicus P.alexandri, , ,P.mongolensis P.halpensis , P.jacusieli , P. longiductus , P.balcanicus , P.major P. tobbi, P. ansarii , , P. bergeroti ,S.dentata , S.sintoni , S.pawlowskyi مجموعا به تعداد ۲۳۴ عدد ۱۷ درصد باقیمانده را شامل می شد. بحث و نتیجه گیری: این تنوع گونه ای با توجه به مساحت نسبتا کم این شهرستان بسیار جالب و قابل توجه بود، به طوری که انتظار می رود با مطالعه کاملتر به تعداد گونه های بیشتر و یا حتی گونه های جدید نیز دست یافت. در عین حال، گونه p.anderjevi با وفور بالا در شمال غربی ایران برای اولین بار گزارش می گردد.

Keywords:

fauna , Sand-flies , visceral leishmaniasis , Ahar (Eastern Iran) , فون پشه خاکی , لیشمانیوز احشایی , شهرستان اهر