شهاب نقدی - دانشجوی دکتری، گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
مسعود رضائی - استاد، گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
نادر بهرامی فر - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
مهدی آل بو فیتیله - استادیار پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج; کشاورزی، بندر

امروزه کاربرد بسته ­بندی ­های هوشمند در صنایع مختلف بسته ­بندی بیشتر از گذشته مورد توجه صنعت قرار گرفته است. بسته بندی ­های هوشمند می­ توانند حاوی یک شناساگر یا نانوحسگر باشند که فرایند تغییر کیفیت محصول بسته ­بندی شده را از طریق مختلفی نظیر: تغییر رنگ، تغییر ولتاژ و... به مصرف کننده گزارش می ­دهند. در همین راستا استفاده از نانوذرات به دلیل ویژگی ­های منحصربفرد و مناسبی که دارند باعث بهبود عملکرد نانوحسگرها شده ­اند. به همین دلیل در تحقیق حاضر به منظور مطالعه روند رشد پاتوژن های غذایی لیستریا مونوسایتوژنز، سالمونلا تیفی موریوم و استافیلوکوکوس اروئوس در محیط کشت از نانوحسگر رنگی تشکیل شده از نانو صفحات گرافن اکسید آمین دار شده به همراه شناساگر برموفنول آبی بر پایه کاغذ صافی استفاده گردید. نتایج نشان داد در ابتدای رشد باکتری  لیستریا مونوسایتوژنز هیچ پرگنه ای در محیط کشت مشاهده نشد ولی در نهایت ۲۴ ساعت بعد به تعداد ۸۱/۰ ± ۱۸۹ پرگنه رسید (p <۰.۰۵‎). بررسی تغییرات تعداد پرگنه ها در طول ۲۴ ساعت برای باکتری استافیلوکوکوس اروئوس روند افزایشی نشان داده و در انتهای دوره انکوباسیون به تعداد ۵۴/۴ ± ۱۹۶ پرگنه رسید (p <۰.۰۵‎) و هم اینکه تعداد پرگنه ها در باکتری سالمونلا تیفی موریوم در محیط کشت مشخص شد که از تعداد صفر به تعداد ۱۷/۵ ± ۲۰۳ تعداد پرگنه رسید (p <۰.۰۵‎). نتایج نشان داد که به طور کلی نانوحسگر ساخته شده، روند افزایشی تعداد پرگنه های باکتری ها را به صورت تغییر رنگ نشان داده و در این رابطه رنگ نانوحسگرها در تمامی پلیت ها از رنگ سبز به رنگ آبی تغییر کردند. در حالی که شدت تغییر رنگ (ΔE) ایجاد شده در حضور باکتری های مختلف، متفاوت بود و بیشترین شدت تغییر رنگ (ΔE) در محیط کشت تلقیح شده با باکتری سالمونلا تیفی موریوم با عدد ۰۱/۶۱ مشاهده شد. همبستگی بین شاخص تغییر رنگ (ΔE) و افزایش تعداد باکتری های لیستریا مونوسایتوژنز، سالمونلا تیفی موریوم و استافیلوکوکوس اروئوس به ترتیب مثبت ۹/۰، مثبت ۹۵/۰ و مثبت ۹۴/۰ بود.

لیستریا مونوسایتوژنز, سالمونلا تیفی موریوم, استافیلوکوکوس اروئوس, نانوحسگر رنگی, گرافن اکسید آمین دار