اثربخشی درمان شناختی- رفتاری گروهی بر رفتار خودمراقبتی، بهزیستی ذهنی و امیدواری در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲

زمینه و هدف: دیابت یک بیماری مزمن، از نظر مدیریت بیماری و لزوم خودمدیریتی، پیچیده­ترین بیماری محسوب می­شود. درمان شناختی- رفتاری از روش هایی است که در ایجاد خودمدیریتی و خودتنظیمی نقش عمده ای ایفا می کند. این پژوهش با هدف تعیین تاثیردرمان شناختی- رفتاری بر رفتار خودمراقبتی، شاخص­های بهزیستی و امیدواری در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به کلینیک دیابت بیمارستان رازی اهواز بودند، که ۳۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه گواه (۱۵ نفر) و آزمایش (۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه۹۰ دقیقه ای با روش درمان شناختی- رفتاری آموزش دیدند و همه افراد پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی Toobert Hompson  و Glaskow، بهزیستی روان شناختی Ryff و امیدواری Snyder را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با روش کوواریانس چندمتغیری و با استفاده از نرم افزارSPSS  نسخه ۲۱ تحلیل شدند. سطح معنی داری آزمون ها ۰۵/۰ در نظر گرفته شد. یافته ها: تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان شناختی- رفتاری گروهی باعث افزایش معنی دار رفتارهای خودمراقبتی، بهزیستی ذهنی و امیدواری در گروه آزمایش مبتلایان به دیابت نوع ۲ شد (p≤۰/۰۵). بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد درمان شناختی رفتاری گروهی بر بهبود رفتارهای خودمراقبتی، بهزیستی ذهنی و امیدواری مبتلایان به دیابت نوع ۲ موثر بود. پس روانشناسان و درمانگران می توانند از روش درمانی شناختی رفتاری گروهی برای افزایش رفتارهای خودمراقبتی، بهزیستی ذهنی و امیدواری آنان استفاده کنند.

Keywords:

Group Cognitive-Behavioral Therapy , Self-Care Behaviors , Wellbeing Indicators , Hope , Type II Diabetes , درمان شناختی- رفتاری گروهی , رفتارهای خودمراقبتی , شاخص های بهزیستی , امیدواری , دیابت نوع ۲.