محمدرضا شادفر - دانش آموخته کارشناسی ارشد،گروه آگروتکنولوژی،دانشکده کشاورزی،واحدکرمانشاه،دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه،ایران.
کیوان شمس - استادیارگروه آگروتکنولوژی،دانشکده کشاورزی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

به منظور بررسی اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد، اجزاء عملکرد وبرخی از خصوصیات مرفولوژیکی نخود دیم ، آزمایشی در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ در بخش کوزران از توابع شهرستان کرمانشاه، بصورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه در این پژوهش عبارت بودند از: رقم در کرتهای اصلی شامل : رقم هاشم (C۱) و رقم عادل (C۲) وکودهای زیستی وشیمیایی در کرت های فرعی شامل: F۰ (بدون مصرف کودهای زیستی و شیمیایی)،(F۱) فسفربارور-۲،(F۲) ازتوبارور-۱،(F۳) ازتوبارور-۱ + فسفربارور-۲،(F۴) %۱۰۰ کودهای شیمیایی توصیه شده،(F۵) ۵۰% کودهای شیمیایی توصیه شده + فسفر بارور-۲+ ازتوبارور-۱ ، (F۶) ۳۰% درصد کودهای شیمیایی توصیه شده+ ازتوبارور-۱ + فسفر بارور-۲. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که عامل رقم بر روی صفات فاصله اولین شاخه فرعی از سطح خاک، تعداد شاخه فرعی در بوته و وزن هزار دانه در بوته تاثیر معنی داری داشت و عامل کود نیز برروی صفات تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، فاصله اولین غلاف از سطح خاک، فاصله اولین شاخه فرعی از سطح خاک، وزن هزاردانه در بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرددانه تاثیر معنی دار داشت و اثر متقابل رقم در کود بر روی شاخص برداشت معنی دار شد. بیشترین عملکرد با۴/۱۶۲۵ کیلوگرم درهکتار مربوط به تیمار، ۵۰درصد کودشیمیایی + ازتوبارور۱ + فسفربارور۲ (F۵) ورقم عادل(۲ C) بود.

اجزا عملکرد, کود زیستی, کود شیمیایی, عملکرد دانه, نخود