بررسی رابطه سطح عزت نفس با میزان بکارگیری روشهای مقابله ای و برنامه خود مراقبتی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS)تحت پوشش انجمن MS ایران در سال ۱۳۸۳

چکیده مقدمه : بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) نوعی بیماری مزمن و علاج ناپذیر سیستم عصبی مرکزی است که شدیدا عزت نفس بیماران را کاهش داده و آنها را مجبور می سازد با ناتوانی های ناشی از بیماری سازگاری پیدا کنند. این مطالعه با هدف تعیین رابطه میان سطح عزت نفس بیماران مبتلا به MS با میزان بکارگیری روشهای مقابله ای و برنامه خود مراقبتی توسط آنها در شهر تهران انجام گرفت. مواد و روش ها: این پژوهش مطالعه ای نیمه تجربی از نوع طرح اندازه های تکراری است که در انجمنMS ایران در سال ۸۳-۱۳۸۲انجام گرفت. به منظور انجام این پژوهش، ۳۸ بیمار مبتلا به MS با توجه به شرایط پژوهش به روش نمونه گیری آسان یا در دسترس انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. در واقع تمام بیماران باسواد، ۵۰-۱۵ ساله و علامت دار که به صندلی چرخدار وابسته نبوده و در مرحله حاد بیماری قرار نداشتند وارد مطالعه شدند. ابزارجمع آوری اطلاعات پرسشنامه های اطلاعات فردی، لیست مشکلات، پرشسنامه استاندارد سنجش عزت نفس کوپراسمیت و پرسشنامه استاندارد سنجش شیوهای مقابله ای جالوویس بودند که قبل و بعد از مداخله توسط نمونه ها تکمیل گردیدند. برنامه خود مراقبتی آموزش داده شد و به مدت یک ماه به کار گرفته شد، سپس داده های قبل و بعد از مداخله در نرم افزار آماری SPSS با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های آماری استنباطی مثل تی زوجی، ویلکاکسون، کای اسکوئر و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش : تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که آموزش برنامه خود مراقبتی باعث افزایش معنی داری در میزان عزت نفس این بیماران بعد از مداخله نسبت به زمان قبل از آن شده است. (۰۰۰/۰ P=) همچنین آزمون آماری کای اسکوئر نشان داد که قبل و بعد از مداخله بیمارانی که عزت نفس بالاتری داشتند نسبت به بقیه بیماران از روش های مقابله ای مشکل مدار بیشتر استفاده می کرده اند) ۰۰۱/۰(P= و افرادی که عزت نفس پایین تری داشتند از روش های مقابله ای هیجان مدار را بیشتر مورد استفاده قرار دادند(۰۰۰/۰ P=). همچنین آزمون آماری تی مستقل نشان داد که بیمارانی که عزت نفس بالاتری داشتند نسبت به بقیه بیماران بیشتر از برنامه های خود مراقبتی برای حل مشکلات خود استفاده کرده اند)۰۰۱/۰(P=. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، اولا آموزش برنامه خود مراقبتی باعث افزایش عزت نفس این بیماران می گردد، ثانیا افزایش عزت نفس بیماران مبتلا به MS رابطه مستقیمی با افزایش بکارگیری روش های مقابله ای مشکل مدار و برنامه خود مراقبتی توسط آنها دارد.

Keywords:

sclerosis (MS) , self-esteem , problem-focused coping , self care , بیماری مولتیپل اسکلروزیس(MS) , عزت نفس , روشهای مقابله ای مشکل مدار , روشهای مقابله ای هیجان مدار , خود مراقبتی