مهدی تقوی - استاد تمام دانشگاه علامه طباطبائی
پویان صفایی - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی و کارشناس مالی مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی
عادله کرد - کارشناسی ارشد مدیریت گردشگری و کارشناس حمل و نقل مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی

گردشگری به عنوان یکی از بخشهای عمده اجتماعی واقتصادی جهان شکل گرفته و می تواند تاثیر انکارناپذیری در عملکرد کلان اقتصادی کشورها داشته باشد؛ اقتصاد تک محصولی دلیل مناسبی برای گسترش توریسم به جهت تنوع بخشی به اقتصاد است، چون اقتصاد کشورهایی که متکی به یک درآمد می باشند با کمترین تغییرات قیمتی در بازارهای بین المللی یا تحریم اقتصادی از طرف کشورهای قدرتمند دنیا، سریع تحت تاثیر قرار می گیرد. تحقیق حاضر قصد دارد به بررسی اثرات تغییرات گردشگری بر تولید ناخالص داخلی کشور بپردازد تا از این طریق بتوان جایگاه فعلی گردشگری در اقتصاد کشور ایران را شناسایی کرده و سپس برای افزایش نقش و سهم آن در اقتصاد برنامه ریزی و اقدامات لازم انجام شود. در این راستا با استفاده از رویکردی پس رویدادی رابطه بین تولید ناخالص داخلی به تغییرات رشد گردشگری بررسی می شود. برای نیل به این هدف،  با توجه به خصلت زمانی متغیرها، از روش مدلسازی VECM به منظور تعیین میزان و شدت رابطه بین متغیر های مرتبط با گردشگری و تولید ناخالص داخلی استفاده گردیده است. بر اساس نتایج مدل VECM، اثر کوتاه مدت تغییرات درآمد بخش گردشگری بر تولید ناخالص داخلی معنا دار(غیر صفر) و معادل ۰.۷۳ می باشد که از نظر آماری در سطح ۵ درصد معنادار است و اثر کوتاه مدت تغییرات تعداد گردشگران بر تولید ناخالص داخلی معنا دار(غیر صفر) و معادل ۰.۴۶ می باشد که از نظر آماری در سطح ۵ درصد معنادار است لذا اتخاذ سیاست های افزایش دهنده درآمد بخش گردشگری می تواند جزء ابزارهای موثر در افزایش تولید ناخالص داخلی باشد.

تولید ناخالص, گردشگری, مدل VECM