هزینه رفاهی تورمی ناشی از حق الضرب در اقتصاد ایران

پسازارائهدیدگاه هایپولیوندرخصوصاهمیتونقشپولدربروزتورم،حقایقآشکارشدهبرایندیدگاهتاکیدمی کندکهتورمبیشترینارتباطنزدیکراباتغییراتدرعرضهپولدارد. عبارتفوقامروزهموردتاکیدبسیاریازمکاتباقتصادکلاناست. ازاینرودراتخاذهرسیاستپولی،کاهشهزینههایرفاهیناشیازتورمبایدیکیازاهدافاساسیمقاماتپولیباشد،ولیدرعینحال،دولتهاازمحلقدرتانحصاریناشیازچاپپول،درآمدیرابدستمیآورندکهبدانحق الضربگفتهمیشود. دراینمقالهسعی شدهاستتا«حق الضرب»[۱]و«هزینهرفاهی»[۲]ناشیازتورمدراقتصادایرانبطورهم زمانبااستفادهازالگوییازنوعالگویسیدراسکی[۳](۱۹۶۷) کهدرآنترجیحاتبصورتتوابعیجداییپذیرازجریاناتخدماتبدستآمدهازمصرفکالاهایبی دوامودارائی هایپولیاست،برآوردگردد. دربعدکاربردیاینالگوبه یکسیستممعادلاتهمزمانغیرخطیتبدیلمیگرددکهتخمیناینالگومبتنیبرروشگشتاورهایتعمیم یافته(GMM)است. نتایجبدستآمدهنشانمیدهدکهاولاحق الضربدرایراندارای یکمقدارمجانبیاستکهاز۷۴/۲ درصدGDPتجاوزنمیکندوثانیاباافزایشتورمهزینهرفاهی ناشی ازآنافزایشمی یابد. دردورهموردبررسیبیشترینمقدارحق الضربمربوطبهسال ۱۳۷۲ بودهومعادل ۶۷۵/۲ درصدGDPاستوبیشترینهزینهرفاهیناشیازتورمنیزمربوطبهسال ۱۳۷۲ بودهومعادل ۰۴۱/۳  درصدGDPاست.  

Keywords:

حق الضرب , روش گشتاورهای تعمیم یافته , سیستم معادلات همزمان غیر خطی