علی اکبر نیکواقبال
نادیا گندلی علیخانی - مسئول مکاتبات
اسماعیل نادری

بررسی نفت به عنوان یک کالای راهبردی در سطح جهانی و نیز تحلیل چگونگی اثر تغییرات قیمت آن بر عوامل کلیدی اقتصاد همواره حائز اهمیت بوده است. اهمیت این قضیه در کشور ایران دوچندان می باشد، چراکه سیاستگذاری های این کشور به عنوان یکی از مالکان عظیم منابع نفت و گاز در جهان، نه تنها بر سطح قیمت فرآورده های نفتی داخلی و خارجی موثر است بلکه بر دیگر متغیرهای اقتصادی این کشور نیز موثر می باشد. از سوی دیگر، به علل مختلفی نظیر نوسانات قیمت نفت و درآمد حاصل از صادرات آن، گسترش صادرات غیرنفتی _ به ویژه در دهه های اخیر _ نقطه ثقل تفکر برنامه ریزان و سیاست گذاران اقتصادی در ایران قرار داشته است. از این رو، متانول  به عنوان یکی از پر کاربردترین محصولات پتروشیمی ، پتانسیل های فراوانی در زمینه تولید و صادرات غیرنفتی ایران دارد. لذا  بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت بین قیمت نفت خام ایران و قیمت متانول در ایران، به کمک مدل VECM  و با استفاده از داده های سری زمانی هفتگی متغیرهای تحقیق، طی دوره زمانی ۲۹/۱۰/۱۳۸۷ تا ۲۷/۰۶/۱۳۹۰ هدف اصلی این تحقیق را تشکیل داده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین قیمت نفت خام ایران و قیمت متانول در بلندمدت، رابطه معناداری وجود دارد و این در حالی است که این متغیرها در کوتاه مدت از رابطه معناداری برخوردار نمی باشند. لذا در چنین شرایطی، شرکت های پتروشیمی می بایست همواره نوسانات قیمت نفت را جهت کنترل بازار محصولات خود پیگیری نمایند، چراکه با افزایش نوسانات قیمت نفت ثبات درآمدهای ارزی حاصل از صادرات متانول به عنوان یکی از اقلام صادرات غیرنفتی نیز با ابهام مواجه خواهد شد.

قیمت نفت, قیمت متانول, مدل VECM